scan0028 (18)

294 Polityka między narodami

rych można spotkać olbrzymy, takie jak Stany Zjednoczone i Związek Radziecki, oraz karzełki, takie jak Luksemburg i Nikaragua. Co ważniejsze, potęga, jaką dysponują olbrzymy, stanowi istotną część całkowitej potęgi społeczności międzynarodowej. Olbrzym, który dobierze sobie na sojusznika jedno lub dwa państwa drugorzędne, bądź kilka pomniejszych państw; może łatwo przeważyć potęgę pozostałych państw. Siła policyjna, która byłaby w stanie przeciwstawić się tak wielkiej potędze, która potrafiłaby ścigać naruszenia prawa i porządku bez wywoływania wojny na dużą skalę, musiałaby osiągać gigantyczne rozmiary. Stwierdzenie to pozostałoby w mocy (na odpowiednio mniejszą skalę) gdyby w wyniku powszechnego rozbrojenia doszło do radykalnej redukcji sił zbrojnych, ponieważ międzynarodowa policja nadal musiałaby stanowić przeciwwagę dla przytłaczającej przewagi ducha i szkolenia militarnego, potencjału przemysłowego, przewagi strategicznej - krótko mówiąc, dla potencjalnej potęgi wielkich mocarstw - które w przypadku konfliktu łatwo można przekształcić w siłę militarną.

Załóżmy hipotetycznie, że państwa byłyby skłonne powierzyć instrumenty ochrony i wspierania własnych interesów międzynarodowej sile policyjnej. Jaki powinien być ich skład? Obecna natura społeczności międzynarodowej uniemożliwia udzielenie zadowalającej odpowiedzi.

W społeczeństwie w skład sił policyjnych wchodzą jego członkowie, w pełni utożsamiani z istniejącym prawem i porządkiem. Załóżmy, że istnieją policjanci, którzy sprzeciwiają się istniejącemu prawu i porządkowi, zaś ich liczba jest proporcjonalna do liczby niezadowolonych obywateli; będzie ich tak niewielu, iż nie odbiją się negatywnie na sile uderzeniowej policji. W skład międzynarodowych sił policyjnych musieliby wchodzić przedstawiciele różnych państw, w odpowiednich proporcjach lub w równej liczbie. Państwa niemal zawsze dzielą się na obrońców i przeciwników istniejącego ładu, czyli istniejącego prawa i porządku. Ich obywatele wchodzący w skład międzynarodowych sił policyjnych podzielają narodowe preferencje. Czyż można oczekiwać, że będą walczyli przeciwko własnemu państwu w obronie status quo, któremu sprzeciwiają się jako jego obywatele? Biorąc pod uwagę siłę lojalności narodowej w porównaniu z międzynarodową we współczesnym świecie, w przypadku konfliktu lojalność narodowa zacznie oddziaływać na członków międzynarodowych sił policyjnych jak magnes, co spowoduje ich rozpad zanim jeszcze przeciwstawią się wyzwaniu podważającemu istniejący ład i porządek.

Owe ogólne zastrzeżenia odnoszą się do społeczności międzynarodowej, a zwłaszcza do jej najpotężniejszych członków, co nie znaczy, że nie istnieje możliwość powołania międzynarodowych sił policyjnych mających zapobiegać lokalnie ograniczonym naruszeniom prawa, pod warunkiem, że prewencja jest korzystna dla wszystkich zainteresowanych państw. Klasycznym przykładem są Siły Interwencyjne (UnitedNations Emergency Furce), powołane przez Organizację Narodów Zjednoczonych po inwazji sueskiej z 1956 r. w celu ochrony granic między Egiptem i Izraelem w rejonie Gazy oraz wymuszenia demilitary-zacji Cieśniny Tirańskiej. Przykład ten pokazuje również ograniczenia stwarzane przez

Bezpieczeństwo

295

sprzeciwiające się państwa: warto przypomnieć, iż zgłoszona w 1967 r. prośba Egiptu O ich wycofanie została natychmiast spełniona.

Za wcześnie jeszcze na ocenę międzynarodowych sił pokojowych, utworzonych przez koalicję w Zatoce Perskiej. Większość oddziałów została zapewniana przez stosunkowo niewielką liczbę państw. Problem międzynarodowych sił policyjnych zostanie rozwiązany dopiero w ramach społeczeństwa światowego* zdolnego wzbudzać w swych członkach najwyższą świecką lojalność oraz dysponującego koncepcją sprawiedliwości, według której poszczególne państwa będą skłonne oceniać prawomocność swych żądań²⁰⁰'.

²⁰⁰⁾ Por. bardziej szczegółowo: H.J. Morgenthau, The Poliiical Conditions for an International Police Furce, International Organization, Vol. XVII, No. 2 (Spring 1963), s. 393 i następne; oraz 'Jhe Impartiality of the International Police, [w:] S. Engel, BA. Metali, Law, State, and International Legał Order: Essys m Honor ofHans Kelsen (Knoxville; Hic University ofTennessee Press, 1964), s. 209 i następne.