NIECO O STAROŻYTNOŚCIACH.
:»8
dają setne odmiany grobów, co to są siedliska, pracownie, grodziska i jak je rozpoznawać.
Kto rzeczą bliżej się zainteresuje, łatwo zdobędzie potrzebne wiadomości. Tutaj musimy obrać drogę najkrótszą. Postawimy tylko szereg treściwych zapytań, na które poszukiwacz i znalazca winien dać objaśnienie.
Zapytania te nauczą bodaj więcej, aniżeli krótkie i z konieczności niedostateczne opisy, a posłużą zarazem za wzór do sporządzania notatek.
Pvta ni a.
1) Miejscowość. Powiat, gmina, wieś, nazwa pola, lub miejscowości, do której należy pole, odległość wykopaliska od tej miejscowości, kierunek w którym leży wykopalisko względem wsi lub dworu?
2) Czem jest miejsce znalezienia? Gatunek ziemi, (czy piasek, żwir, glina, tori i t. d,) Odległość od źródła, rzeki, stawu, jeziora? Czy góra, wzgórze, pochyłość góry, płaszczyzna, las, jaskinia, jama, bagno, łąka, żródlisko, koryto rzeki, dno jeziora?
Kurhany, kopce, płaskie cmentarzyska pogańskie, pojedynczy wielki głaz, skorupy, nasypy ziemi ze skorup i kości, spaleniska, budowle palowe, wały (szańce, okopy tatarskie, szwedzkie, zamczyska, grodziska»?
5) Czy na miejscu lub w blizkości byty już przedtem znajdowane zabytki Starożytne? Przedmiot pojedynczy, lub kilka razem? jakiego rodzaju? (Siekiery, młoty, dzidy kamienne, strzały, miecze, puklerze, pierścienic, ozdoby, igły kościane, naczynia gliniane lub metalowe i t. d.) Z jakiego matcryału? (Kamienia, bronzu, żelaza, szkła, gliny i t. d.) Gdzie one się znajdują?
(>) Znaleziony przedmiot a) jakiego jest rodzaju? Topór, młot, siekiera, kamień wyżłobiony (Żarnowy) miecz (z rękojeścią lub bez, jedno — lub obosieczny?), dzida, strzała, nóż, igła, szpila, zapinka (fibula), naramiennik, naszyjnik, łańcuch, naczynie (kształt? czy z uchami? bez?); b) Wielkości? (podać wysokość lub długość, szerokość); c) Z jakiego materyalu? Z kamienia i jakiego? (Krzemień, granit, syenit, dioryt, kwarcyt, piaskowiec) z metalu i jakiego? z gliny wypalanej, bursztynu, szkła, kości, rogu, drzewa, skóry? d) Kolor i inne własności; e) Jak głęboko leżał? i w jakich warunkach? Pod kamieniem, głazem, w urnie? Czy przy nim leżały węgle, popiół, kości, skorupy lub inne przedmioty? fi Jeśli inne przedmioty były przytem znalezione, to ile? jakiego rodzaju i z jakiego materyału?
7) Jeśli miejsce znalezienia było kiedyś mieszkaniem ludzkiem? a) Czy były tam nasypy z odpadków życia codziennego? (skorupy, kości i t. d.) i jaką przestrzeń zajmowały? Czy zachowały się ślady uwarstwowania? podać grubość oraz ilość warstw? b) Czy to było ognisko? i jak urządzone? c) Pieczara lub