8941511375

Listewka środkowa to kresa pośrednia (linca intermedia) do której przyczepia się m. skosny brzucha wewnętrzny (m. obliąuus abdominis intemus). Najbardziej wewnętrzna listewka to warga wewnętrzna (labium intemum), do której z przodu przyczepia się m. porzeczny brzucha (m. transversus abdominis), zaś z tylu m. czworoboczny lędźwi (m. ąuadratus lumborum). Grzebień biodrowy kończy się dwoma kolcami - przednim górnym (spina iliaca anterior superior) i tylnym górnym (spina iliaca posterior superior). Do pierwszego z nich przy czepia się m. krawiecki (m. sartorius), m. napinacz powięzi szerokiej (m. tensor fasciae latae) oraz więzadlo pachwinowe (lig. inguinale).

Kość biodrowa posiada dwie powierzchnie - krzy żów omiedniczną i pośladkową. Powierzchnia krzyżów omiedniczna (facies sacropelvina) dzieli się na część brzuszną, krzyżową i miedniczną. Część brzuszną (pars abdominalis) stanowi dól biodrowy (fossa iliaca) gdzie przyczepia się m. biodrowy (m. iliacus). Dól biodrowy przedłuża się w bruzdę, w której leży m. biodrowolędźwiowy (m. iliopsoas): bruzda ta ograniczona jest od strony przyśrodkowej przez wyniosłość biodrowołonową (eminentia iliopubica). zaś od strony bocznej przez kolec biodrowy przedni dolny (spina iliaca anterior inferior) gdzie przyczepia się część ścięgna in. prostego uda (m. rectus femoris) oraz w ięzadlo biodrowoudow e (lig. iliofemorale). Część krzy żowa (pars sacralis) posiada pow ierzchnię uchowatą (facies auricularis) zakończoną kolcem biodrowym tylnym dolnym (spina iliaca posterior inferior). Za powierzchnią tą znajduje się guzowatość biodrowa (tuberositas iliaca) gdzie przyczepiają się w ięzadla krzyżowobiodrowe międzykostne (ligg. sacroiliaca interossea). Wzdłuż powierzchni uchowatej biegnie bruzda przystawowa (suleus paraglenoidalis). do której przyczepia się torebka stawu krzyżów obiodrow ego (capsula articularis sacroiliaca). Część miedniczną (pars pelvina) jest elementem trzonu kości biodrow ej. Od części brzusznej oddzielona jest kresą łukow atą (linea arcuata). która wchodzi w skład kresy granicznej (linea tenninalis). stanowiącej granicę pomiędzy miednica w iększa i mniejszą. Na powierzchni pośladkowej (facies glutea) znajdują się 3 kresy pośladkowe: przednia (linea glutea anterior). dolna (linea glutea inferior) i ty lna (linea glutea posterior). W polu między kresą przednią i dolną przyczepia się m. pośladkowy najmniejszy (m. gluteus minimus). w polu między kresą dolną a tylną - m. pośladkowy średni (m. gluteus medius). zaś w polu poza kresą tylną - m. pośladkowy najw iększy (m. gluteus maximus).

17    Kość kulszowa (os ischii) posiada trzon oraz gałąź. Od trzonu (corpus ossis ischii) odchodzi w tył kolec kulszowy (spina ischiadica), do którego przyczepia się w ięzadlo krzyżowokolcowe (lig. sacrospinale) i który' rozdziela wcięcie kulszowe w iększe i mniejsze (incisura ischiadica major et minor). Trzon przechodzi w gałąź rowkiem, do którego przyczepia się więzadlo kulszowoudowe (lig. ischiofemorale). Gałąź (ramus ossis ischii) posiada część panewkową (pars acetabularis) i łonową (pars pubica). które łączą się pod kątem prosty m w guzie kulszowyin (tuber ischiadicum), po w ewnętrznej stronie którego obecny jest wyrostek sierpowaty (processus falcifonnis). Guz kulszowy jest miejscem przyczepu mm. prostowników uda (mm. extensores femoris): m. pólścięgnistego (tn. semitendinosus), m. pólblonistego (rn. seinitnetnbranosus) i głowy dhtgiej m. dwugłowego uda (caput longum m. bicipitis femoris). a także: w ięzadla krzyżowoguzowego (lig. sacrotubcrale). części tn. przywodziciela w ielkiego (tn. adductor magnus) oraz tn. czworobocznego uda (m. ąuadratus femoris).

18    Kość łonowa (os pubis) składa się z trzonu oraz gałęzi górnej i dolnej. Trzon (corpus ossis pubis) tworzy przednią część panewki (acetabulum) i posiada wyniosłość biodrowołonową (eminentia iliopubica). która stanowi granicę z trzonem kości biodrowej. Gałąź dolna (ramus inferior ossis pubis) posiada pow ierzchnię spojeniową (facies symphysialis), która współtworzy spojenie łonowe (symphysis pubica). Gałąź górna (ramus superior ossis pubis) posiada 3 brzegi - górny, przedni i tylny. Brzeg górny (tnargo superior) to grzebień kości łonowej (pecten ossis pubis): przedłuża się kresę łukowatą (linea arcuata) i ma guzek łonowy (tuberculum pubicum). Brzeg przedni i tylny (margo anterior et posterior) twotzą grzebień zasłonowy (crista obturatoria), który posiada guzek zasłonowy przedni i tylny (tuberculum obturatorium anterius et posterius). Pomiędzy tymi brzegami znajduje się bntzda zasłonowa (suleus obturatorius). która wraz z błoną zasłonową (membrana obturatoria) wypełniającą otwór zasłonowy (foramen obturatum) ogranicza kanał zasłonowy (canalis obturatorius). przez który przechodzą naczynia i n. zasłonowy (vasa obturatoria et a obturatorius).

19    Kość udowa (femur) jest kością długą.

Na nasadzie bliższej (cpiphysis proximalis) znajduje się głowa (caput ossis femoris). Ma ona dołek głowy (fovea capitis ossis femoris), od którego odchodzi w ięzadlo głowy (lig. capitis femoris). Głowa łączy się z trzonem poprzez szyjkę (collutn ossis femoris).

Na trzonie (corpus ossis femoris) w pobliżu nasady bliższej znajdują się dwa krętaże - większy i mniejszy. Krętaż w iększy (trochanter major) jest miejscem przy czepu m. pośladkowego najmniejszego i średniego (m. gluteus minimus et medius) oraz tn. gruszkowatego (m. pirifonnis). W jego pobliżu znajduje się dól krętażowy (fossa trochanterica). gdzie dochodzą ścięgna m. zaslaniacza wewnętrznego i zew nętrznego (m. obturatorius intnius et extemus). Do krętaża mniejszego (trochanter minor) przy czepia się m. biodorowolędźw iowy (m. iliopsoas). Granicą między krętażami jest z tylu grzebień międzykrętażowy (crista intertrochanterica). a z przodu kresa miedzykrętażow a (linca intertrochantcrica). do której przyczepia się w ięzadlo biodrowoudow c (lig. iliofemorale) i kulszow oudowe (lig. ischiofemorale).

Pow ierzchnia trzonu jest na przekroju okrągła i gładka, z wyjątkiem położonej z tylu kresy chropawej (linea aspera). Skład się ona z wargi bocznej i przyśrodkowej. Warga boczna (labium laterale) przedłuża się w górze w guzowatość pośladkową (tuberositas glutea). a w dól w nadklykicć boczny (cpicondylus lateralis): ponadto przy czepia się doń m. obszerny boczny (m. vastus lateralis) i głowa krótka m. dw ugłow ego uda (caput breve m. bicipitis femoris). Warga przy środkowa (labium mediale) przedłuża się w górze w kresę miedzy krętażow ą (linea intertrochanterica) i w kresę

-16-