192
5.8.S.2. Metody wyznaczania relatywnych kosztów wytwarzania
Na podstawie analizy metod wyznaczania kosztów wytwarzania [36, 79, 133, 137, 140, 142, 143, 159, 177] wyróżniono cztery najbardziej odpowiednie metody do zastosowania w tworzeniu uporządkowanych rodzin konstrukcji:
1) metoda obiektów elementarnych (ze szczególnym uwzględnieniem programu HKB),
2) metoda z zastosowaniem podobieństwa konstrukcyjnego (Kostenwachstumsgestze [137. 142)),
3) metoda z zastosowaniem symulacji procesów technologicznych CAM,
4) metoda uproszczona.
Koszty wytwarzania w wyróżnionych metodach okreilane są na podstawie ilościowych cech konstrukcyjnych y\
Metoda obiektów elementarnych polega na wyróżnieniu części elementu, którym przypisuje się operacje technologiczne. Na podstawie obiektów elementarnych konstrukcyjno -technologicznych oraz normatywów określa się koszty wytwarzania kolejnych obiektów elementarnych, tworząc ostatecznie model kosztów wytwarzania elementu A*'. Programem
stosowanym do obliczania kosztów wytwarzania i bazującym na obiektach elementarnych jest program HKB (pełna nazwa: Program zur HcrstcllKostenBerechnung von Technischcn Systcmen ) opracowany w szwajcarskiej firmie Mirakon. Program daje możliwość szybkiej analizy kosztów wytwarzania elementów geometrycznie podobnych ko‘*, tworząc dla nich okna dialogowe obiektów elementarnych, nazywane „maskami".
Metoda i zastosowaniem podobieństwa konstrukcyjnego polega na wyznaczaniu kosztów wytwarzania ko*' z wykorzystaniem kosztów wytwarzania konstrukcji wzorcowej ko’’ oraz
relatywnych kosztów wytwarzania określonych w funkcji podobieństwa wymiarów przedstawionym w rozdz 5.7.2. Metoda została opisana w pracach [137, 142], Relatywne koszty rk*J;(» = l,iz) określane są w funkcji liczby podobieństwa wymiarów <pj',
koszty wytwarzania dla nowej konstrukcji__ ko*'
koszty wytwarzania dla konstrukcji wzorcowej ko?
gdzie: rk‘‘- liczba podobieństwa kosztów wytwarzania (dla konstrukcji identycznych z
konstrukcją wzorcową rk? = 1).
<p,i - liczba podobieństwa wymiaru, (rozdz. 5.7.2).
Zgodnie z podziałem na zbiory konstrukcji o podobieństwie całkowitym i połowicznym, przedstawionym w rozdz. 5.7.2, stosowane są dwa modele wyznaczania relatywnych kosztów
wytwarzania A? i A*'.
Model kosztów A? dla zbioru konstrukcji o podobieństwie całkowitym «p*';(1 = l.lz,) = ęp'* jest określony zależnością [133]
rlc* -a, 9,’ +a, •9,+a, -9, +-2-, (5.130)
9.
gdzie: «p. » —,
s - seryjność wytwarzania.
Podstawą obliczenia stałych aj, a* są koszty konstrukcji wzorcowej:
(5.131)
(5.132) (5133)
]T kosztów konstrukcji wzorcowej zalezne od wzrostu 9'
ko*1 ~ "
£ kosztów konstrukcji wzorcowej zalezne od wzrostu «p*
£ kosztów konstrukcji wzorcowej zalezne od wzrostu 9,
ko*'
(5 134)
]T kosztów stałych konstrukcji wzorcowej ko?
Wszelkie koszty niezależne od cech konstrukcyjnjch ujmowane są w kosztach stałych. Stale aJp a2, au ao, mogą być obliczane na podstawie kosztów odpowiadających konstrukcji wzorcowej, tablica 5 8.8 (133].
Tablica 5.8.8
Tablica wyznaczania stałych aj, a2, al 1 a*, na podstawie kosztów odpowiadąjąc>ch konstrukcji
wzorcowej
Nr |
Karty w/ruUj«c i 9; |
Kmity €t |
Kcuty wzrattajtre 1 9, |
Koiny iljłe |
Prarbieg op*r»cji |
0 1 2 J 4 5 |
Konry nineniło«e Toc/mw crv*n*t TocTcmc łmętiw W«n*nic Tocicmc »t»9<yp< <ń.v.i>winK | ||||
Zk°i‘ |
w |
w |
!«»? |
ko? | |
% |
a - Ik°L ko? |
a. 2^ 1 ko:- |
«1 •H.J | ||
* kol- |
“* ko|- |
Model kosztów A)1 dla zbioru konstrukcji o podobieństwie połowicznym określony jest
zależnością
(5.135)