8955899651

żoszyt ł.

Warszawa ■ Kraków, styczeń 1SQW.

Rok V.

CZASOPISMO GÓRNICZO-HUTNICZE

POŚWIECONE SPRAWOM RODZIMEGO PRZEMYStU GÓRNICZO-HUTNICZEGO i NAFTOWEGO

WYCHODZI 15-go KAŻDEGO MIESIĄCA

ORGAN „ZWIĄZKU GÓRNIKÓW i HUTNIKÓW POLSKICH*

RocJokcją kieruje Komitol Redakcyjny. ~ Redaktor tnż. Zdzisław Ko ml A a

***** Komitatu Kadsfceyjaffo Pr<0*oJ *•</*> Ut. WtM -V*f J/tf* - C*I*«lco«ic : fmL 6f Jufisn C*S*«' -K 1*L AUt, dtr Fotmuernicz, Pro/ Dr. $M/s» £rrvłr. Ito. AaU*» JkA.mitu*. Jn> Msrjz*    r.A.

PrwiriU i    p«/tr-ą .

• . Uk «0 —    — Ctaa poj+djMego Utmra Kik U-

Trty oMkMoli prtfttpUly w komirt IfecjrC n»!^, «edr*g kmo 'ortędewac* IMk-!30

iuuon trMU

Kęfco^by c**a^Tylków*u< i*fKi wę na Lądauie. - Prcedruk *1    ijUr

»tar» Kc4»U|. I IjahtofrarĘ: w War—ląiMiłifca U, w KfMwK *»a f    U Ł-T«Mwi CHigamu i)) nr Kii

Konto Pocitowftj Kkiy C )\/r ;<ji1nołc | Nf

Z dziejów walki o Polską Akademję Górniczą

przemówienie inź. Jana Zarańskiego %v czasie uroczystego otwarcia AkAdrsn.n Góruczej -

U progu zmartwychwstałej ojczyiAjf jaśniej* nicspoiyCrn światłem dzień dzisiejszy, w którym najwyżsi dygnitjuc pnA»t“M ł>i**rą udoał w «>t- a ©u ptcrw»*cj polskiej akadęmji gorou.ee. B-j oto a-d do* s*aj mMiir/ nasza    **** «lo piąkn»Tp>

gO>niczego mc będzie juz zmuszaną. j»«k to <tolą*l czyniła, Iuł*ć »>ę po obczyżuśe, by nabrać zawodowego wjluditaia w te), ob-.k fol met. a iikiż* n«j*az«i»rj*zcj gałęzi pracy. Podczas gdy wyszkolenie n«*z*j młodzieży w rolnictwie. tej siostrzanej gałęzi wytwórczości pierwotnej odbywało się na zie-munii polskich wśród korzystniejszych warunków, to w dziedzinie przemysłu górniczego zupełny brak wyższego zakładu naukowego dopiero teraz zostaje usuniętym. I dlatego górnictwo poNki* wita dzień dzikiej »zy jako twe wielkie święto, jako początek twego świetnego rozwoju, którego *e wszech miar ma }>rawo oczekiwać. W»zak to górnictwo, wykazujące w»ek»wtekową trodytją. u>zcikic tnOŹr sobie rvśoć pra»o do tego, by po».aJato własną wyższą uczelnię, uwzględniającą wbkiwotci rodzimego przemysłu- Naturalne bogactwa naszej ziemi, kryjącej w swen łonu? nieprzebrani:, wprost na setki lat obh-Czooe zapasy minerałów użytecznych, ic wymienię tylko najważniejsze Jak węgiel, sół i olej skalny, uzasadniają w pełni potrzebę stworzenia wyższego zakładu naukowego, tak te zdziwienie ogarniało szerokie koła naszego społeczeństwa, żeśmy go do ląd me posiedli Ta przerwa w łańcuchu dorobku naszej kultury zostaje usuniętą, od dzisiejszego dnia dopiero ażajemy się z najemników na własnej ziemi, włodarzami naszych górniczych skarbów. Spełnienie tych nadziej'* J^llkłe górnictwo wiąże z powstaniem akadcmji ułatwi w wysokim stopniu fakt, te nasze społecM&atwo zaczyna rozumieć don*o>ło*ć jego zadań, znaczenie jego rozwoju dla państwa i potrzebę op&rua saloego przemysłu fabrycznego na własnym przemyśle górniczym t hutaiczym

Shtranin O stworzenie polskiej akjKUmj* górni czćj uiftją okrą.-łą półwiekową przcszl•***. Podejmowane ono były tylko w zaborze au-trj.*cki«. bo w dwóch iooich pom jając otwarcie na krotko od działu górn<-x*go p -h technik i « arszłwskifj. warunki puliti«'Xrtc . ie *prry;ały zabiegów w tym kierunku

J I

nie do rządu austryackicgo o założenie w Krakowie szkoły górniczej i hotnictej- Wezwanie to ponawia Sejm w latach 1871, 1873, 1876. 1870 i ł87ó dodając że przyjmuje on siebie *\ część kosztów utrzymania zakła lu W okresie rozwijają-^ego «łę młodego ruvhu wiertniczego w przemyśle naftowym uchwał • Scj*o w r 18$2 rezolucję do rządu z wezwaniem, by przy nkaderoji tecliniLZuo-prteniysłowej w Krakowi* utwn nył oddział górniczy mający w główna zadani* k^takeiuc kierowników kopalń naftowych, obowiązując się do j»okrywaala części kosztów utrzymania tego oddziału. .Ody wezwanie to okazało s«ę bez skiricvrnem, ponawia Sejm w r 1?£S4 rezołui|ę. poważniając zarazem Wydział krajowy do podjęcia rokov.    : cnir nauk w politechnice lwow

skiej wykładami i górnictwa. Od tego czasu datują się starania Sejmu w tym kierunku, by przy poh technice założono wydzmł górniczo-hutaiciy Ale i te starania po7X»Htają bez skutku, wchodzi tylko w |y<«e kura przygotowawczy na politechnice upoważniający do starania się o przejśo* na trzeo rok atudjow w akademiach górniczych w Leoben lub Przy bramie-Ponadto otrzymuje politechnika tylko 2 katedry; jedną obejmującą encyklopedię górnictwa, głębokie wiercenia, eksploatację nafty i wosku ziemnego, drugą, naukę o austinach górniczych, podczas gdy właściwy postulat stworzenia całego Wydxiału pozostaje nieziwTględnioaym

Prócz Srjmu wypowiadają się I iaoe czyuiuki za otwarciem wyższych slcdjów górniczych w krąjo. Wyrażają to żądanie grono profesorów politechniki