dzy o świecie, o człowieku, a dopiero później jako źródło relaksu i rozrywki. Tego typu odbiorowi (w przewadze charakterystycznemu dla zespołu D) towarzyszyła postawa aktywności i zarazem odporności na treści medialne22. Drugą grupę stanowili głównie odbiorcy dogłębni, ale spontaniczni23. Nastawieni bądź to wyłącznie na rozrywkę, bądź na przeżywanie sytuaqi bohaterów filmowych i na identyfikację z idolami medialnymi. Do głosu doszła tu postawa konsumi-zmu24 medialnego (postawy te dominują u badanych z klasy N).
Wykres 1. Propozycje telewizyjne preferowane przez obydwie grupy badanych
O Masa D □ Masa N
publicystyczne i informacyjne
Zawartość dzienniczków telewizyjnych przyniosła jeszcze jedno bardzo istotne rozpoznanie: wszyscy badani byli zaangażowani w sprawy społeczne. Świadczą o tym odnotowane w dzienniczkach refleksje i spostrzeżenia:
• (...) po tej obserwacji łatwiej uwierzyć, że w trudnych chwilach rodzina powinna trzymać się razem i wierzyć, że będzie lepiej.
• Rozdajmy ludziom ziarna miłości, by nie było tyle zła i przemocy. Nie wiem, dlaczego ludzie są tacy okrutni (...)?
• Jeżeli liczba bezdomnych będzie ciągle wzrastać, to zabraknie tych, którzy pomagają. Dobrze, że mam gdzie mieszkać. Mam nadzieję, że inni też oglądali ten program i coś z tym zrobią!
• (...) musimy postawić się w sytuacji chorych na AIDS i pomagać tym, którzy tego potrzebują.
• Obojętność ludzi na zło jest odzwierciedleniem naszego życia. Trzeba robić wszystko, by otworzyć się na innych.
22 A. Lepa, Media a postawy, Łódź 2003, s. 29-43.
23 Zob. J. Gajda, op. cit., Kraków 2004, s. 110-111.
24 Takiego pojęcia użył A. Lepa, op. dt.
80