9728252597

podstaw każdej nauki leżą określone założenia, pewniki (aksjomaty). U podstaw teologu znajduje się Objawienie, którego fakt zaistnienia nie jest oczywistością. Ten fakt uwiarygadnia teologia fundamentalna. Dzięki uwiarygodnieniu zrealizowania się Objawienia w historii, teologia może zasadnie badać i wyjaśniać jego treść, bez obawy, że operuje na niepewnym „materiale”.

b.    Zadania lingwistyczne. T.f., wypracowując podstawowe kategorie językowo-pojęciowe dla teologii (jak objawienie, przymierze, obietnica, wiarygodność, cud, proroctwo, słowo, tradycja, Kościół, dogmat), oraz - opisując ich strukturę, zakres, znaczenie - postuluje zastąpienie języka filozoficzno - metafizycznego językiem bardziej zrozumiałym. Na przykład K. Rahner, H. Verweyen, Schillebeeckx postulowali określenie dla każdego przedmiotu wiary pewnych apriorycznych warunków poznania w podmiocie poznającym (antropologia). Objawienie należy zatem przedstawiać w ścisłym powiązaniu z doświadczeniem człowieka, w czym t.f. winna ukazywać więź wiary i sens życia ludzkiego, oscylować między ludzką egzystencją transcendentalną a chrześcijaństwem historycznym.

c.    Zadania praktyczno - społeczne. J.B Metz - zarzucając tradycyjnej t.f. opieranie się na kategoriach zbyt indywidualistycznych i traktowanie wiary wyłącznie jako egzystencjalnego spotkania człowieka z Bogiem - postuluje by teologia fund. ukazywała przyszłościowy i społeczny wymiar chrześcijaństwa. Wtedy przestanie być ona dyscypliną o zabarwieniu ideologicznym i teoretycznym. R. Panikkar zaproponował zbudowanie teologii opierającej się na innych niż filozoficzne podstawach (teologia „wyjścia” z kręgu kultury zachodniej). Proponował przebadać podstawowe pojęcia różnych kultur, religii i teologii dla stworzenia pewnej syntezy pojęć zrozumiałych dla każdej kultury.

2. Zadania dialogiczne. Zakres dialogicznych zadań t.f. jest szeroki, obejmuje on dialog ekumeniczny, dialog z religiami oraz z niewierzącymi i światem.

1° Ekumenizm. W przeszłości apologetyka zajmowała postawę negatywną i polemiczną w stosunku do innych wyznań chrześcijańskich i przez to stanowiła przeszkodę w dialogu ekumenicznym. Współczesna t.f. wyzbyła się tych uprzedzeń, wskazuje na konieczność dialogu i postuluje w dialogu eksponowanie nie tego, co dzieli, ale tego co łączy (Nagy, Hładowski). Wg H. Friesa i Stirnimanna w dialogu ekumenicznym trzeba zwracać uwagę na zagadnienia centralne, takie jak: słowo Boże, Chrystus, Kościół i z nich wyprowadzać pozostałe prawdy. Wg Myśkowa ekumeniczna t.f. zajmuje się konfrontacją apologii wypracowanej w teologii katolickiej, prawosławnej, czy protestanckiej z apołogią samego Jezusa z Nazaretu i ustaleniem między nimi wspólnych elementów. T.f. realizując to zadanie winna kierować się hierarchią prawd, o czym mówi DE 11. Ekumeniczne zadanie t.f. jest akceptowane przez wszystkich teologów fundamentalnych.

2° Dialog z religiami. W tym dialogu po Sob. Wat. II. nastąpiła wielka zmiana. W przeszłości oceniano negatywnie religie pozachrześcijańskie. Zmiana mentalności z konfrontacyjnej na dialogiczną dokonała się ostatecznie na Soborze Wat. II, który otworzył Kościół na cały świat religii i kultury, a w religiach dostrzegł elementy prawdy i zbawienia (DRN 2). Naukę Soboru uwzględnia w pełni t.f., która w odniesieniu do religii pozachrześcijańskich bada w jakim stopniu dostępne jest dla nich Objawienie i zbawienie i jaka jest tego świadomość w tych religiach oraz skąd się ona wywodzi. Sam fakt występowania tych elementów stwarza podstawę do dialogu z tymi religiami. W dialogu lepiej poznaje się jego partnera, poglądy, wartości, którymi można się ubogacić. Rzecznikami tego zadania są dziś niemal wszyscy współcześni teologowie, np. G. Thils, J. Dupuis, C. Geffre, W. Biihlmann, H. Waldenfels, E. Klinger, Y. Congar, Cz. Bartnik, H. Seweryniak, Ł. Ka-mykowski, H. Zimoń. Ich dorobek naukowy świadczy o zaangażowaniu w ów dialog.

3° W dialogu z niewierzącymi t.f. winna się wyzbyć negatywnej postawy, aby ukazać człowiekowi religijny wymiar współpracy w budowaniu świata i rozwiązywaniu problemów ludz-

5