Pomysł opracowania dziejów budownictwa w Polsce powstał na seminarium profesora dra Mariana Małowista, poświęconym historii rzemiosła polskiego. Podobnie jak inne prace o rzemiośle polskim przygotowywane w tym zespole studium o budownictwie miało — według pierwotnych zamierzeń — objąć całokształt dziejów budownictwa w okresie od XIII do XVII w., to jest od kolonizacji na prawie niemieckim i intensywnego rozwoju miast i rzemiosła miejskiego aż po czasy upadku gospodarczego Rzeczypospolitej. Rychło jednak okazało się, że jest to temat zbyt obszerny i złożony, znacznie przekraczający ramy jednej rozprawy. Trzeba było go ograniczyć zarówno chronologicznie, jak rzeczowo i terytorialnie. Ostatecznie zakres pracy został zawężony do dziejów budownictwa murowanego w Małopolsce w XIV i XV w. Jest to więc tylko pierwszy etap badań nad historią budownictwa w Polsce, a właściwie tylko wstępne studium, w którym autor mógł jedynie przeprowadzić rozeznanie w materiale, nakreślić problematykę badawczą i wysunąć pewne propozycje co do rozwiązywania postawionych problemów. Wiele wniosków autora nosi charakter hipotez, które w toku dalszych badań ulegną niewątpliwie modyfikacji lub zostaną w ogóle odrzucone. Sformułowanie takich hipotez i propozycji było jednak konieczne w pracy, która miała zapoczątkować badania w dziedzinie dotychczas przez historyków raczej pomijanej i mało znanej. Kontynuacja tych badań jest jak najbardziej pożądana, a coraz większe zainteresowanie historią budownictwa ze strony historyków, ekonomistów, architektów, techników, archeologów, historyków sztuki rokuje nadzieję, że w stosunkowo niedługim czasie dzieje budownictwa w Polsce zostaną zbadane wszechstronnie i gruntownie i że umożliwi to sformułowanie wniosków bardziej pewnych i ścisłych niż w pracy niniejszej.
Pracę tę pisałem jako aspirant, a następnie asystent Instytutu Historii Kultury Materialnej PAN i doprowadziłem ją do końca dzięki niezwykłej życzliwości Rady Naukowej IHKM PAN, Dyrekcji Instytutu, Kierownictwa Działu III, a w szczególności kierownika Pracowni Historii Rzemiosła i Wytwórczości Manufakturowej IHKM PAN, docent dr Zofii Kamieńskiej (pani docent Kamieńska była zarazem jednym z recenzen-