988046943

Polskie parki narodowe w liczbach 357

ków Narodowych „Analiza działalności parków narodowych za 2000 rok” oraz wydawnictwo Głównego Urzędu Statystycznego „Ochrona Środowiska”. Park Narodowy „Ujście Warty”, utworzony w 2001 r., mógł być uwzględniony tylko częściowo.

POWIERZCHNIE PARKÓW

Wielkość parków jest cecha istotna. Im większa powierzchnia, tym łatwiej

0    utrzymanie równowagi przyrodniczej w środowisku. Poza tym od wielkości

1    kształtu parku zależa odległości, jakie dzieła jego wnętrze od obszarów otaczających, stanowiących potencjalne źródło zagrożeń przyrody parku. Zagrożenia sa różne, niektóre maja nawet zasięg światowy i wtedy nie wielkość parku, ale jego położenie odgrywa rolę. Wiele jednak zagrożeń pochodzi z bliskiego otoczenia parku i dla zabezpieczenia przed nimi rozmiary powierzchni objętej ochrona maja duże znaczenie.

W celu zmniejszenia zagrożeń z bliskiego sąsiedztwa parku tworzy się też strefę ochronna, zwana otulina, w której ograniczeniu podlega działalność gospodarcza mogącą powodować szkody w przyrodzie parku. Parki, które powstały, zanim weszła w życie ustawa wprowadzająca obowiązek tworzenia stref ochronnych, stopniowo je uzyskiwały i do dziś tylko Słowiński i Tatrzański sa ich pozbawione.

Parki narodowe bardzo się różnią wielkością powierzchni (tab. 1, ryc. 3). Największy Biebrzański zajmuje ponad 59 tys. ha, co stanowi 19,3% łącznej powierzchni parków narodowych w Polsce, zaś najmniejszy Ojcowski jest ponad 27 razy mniejszy. Jego obszar ledwie przekracza 2 tys. ha, co wynosi 0,7%. Biorąc pod uwagę wielkość powierzchni można parki podzielić na pięć grup:

1.    Wielkie (w skali kraju, gdyż w porównaniu z istniejącymi na świecie wszystkie nasze parki sa stosunkowo małe) - Biebrzański, Kampinoski i Bieszczadzki (ponad 29 tys. ha).

2.    Duże - Tatrzański, Magurski, Słowiński i Wigierski (15-22 tys. ha).

3.    Średnie - Drawieński, Woliński, Białowieski, Poleski, Roztoczański, „Ujście Warty”, Świętokrzyski, Wielkopolski, Narwiański, Gorczański, Gór Stołowych i Karkonoski (5-12 tys. ha).

4.    Małe - „Bory Tucholskie” i Babiogórski (3-5 tys. ha).

5.    Bardzo małe - Pieniński i Ojcowski (poniżej 3 tys. ha).

Wielkość stref ochronnych jest też bardzo zróżnicowana. Największa strefa (ok. 67 tys. ha) otacza największy z parków, Biebrzański, ale niewiele jej ustępuje strefa przylegająca do znacznie mniejszego Bieszczadzkiego - 56 tys. ha. Do dużych należa otuliny parków: Roztoczańskiego, Kampinoskiego, Drawieńskiego. Najmniejsze przylegają do Pienińskiego i Białowieskiego.