Przedmiotem rozprawy są właśnie uwarunkowania rozwoju rynku energii elektrycznej. Autor przyjął założenie, że pomimo dominacji czynników rynkowych, występowanie systemu regulacji zrównoważonego z mechanizmem rynkowym na rynku energii elektrycznej jest warunkiem zapewnienia gospodarce bezpieczeństwa dostaw energii wymaganego rodzaju i jakości, akceptowalnych cen nośników energii oraz ograniczeniem negatywnego wpływu energetyki na środowisko. Postawiona teza została podporządkowana identyfikacji i ocenie procesu liberalizacji rynku energii elektrycznej w Polsce.
Zasadniczym celem przedstawionej rozprawy jest weryfikacja przedstawionych hipotez badawczych oraz prezentacja, analiza i ocena czynników rynkowych (czynników polityki gospodarczej) oraz roli państwa w kształtowaniu rynku energii elektrycznej. Jako cel szczegółowy autor przyjął przedstawienia modelu rynku energii elektrycznej, który zawierając logikę funkcjonowania regulowanej gospodarki rynkowej uwzględniałby potrzeby społeczno-ekonomiczne wynikające ze specyfiki transformacji gospodarki oraz kwestie bezpieczeństwa energetycznego kraju, efektywności energetycznej i ekologicznego wykorzystania zasobów. W pracy autor korzysta z dorobku teorii monopolu naturalnego i wiedzy na temat rozwoju rynków energetycznych oraz doświadczeń praktyki w zakresie funkcjonowania gospodarki rynkowej, a w szczególności gospodarki narodowej. Autor podejmuje próbę kompleksowej analizy polityki energetycznej Polski w okresie 1989-2007 i próbę oceny procesu dostosowawczego w sektorze energetycznym w kontekście przystąpienia do Unii Europejskiej oraz określenie racjonalnej procedury etapowej przekształceń dotychczasowego systemu energetycznego w system sprawny ekonomicznie, oparty na mechanizmie rynkowym. Konieczne są zatem badania warunków całego systemu, ram czasowych, przestrzennych oraz służącego uzyskaniu jego sprawności ekonomicznej instrumentarium.
Z celu pracy wynikają następujące hipotezy badawcze:
1. Brak regulacji gospodarki elektroenergetycznej prowadzi między innymi do zagrożenia bezpieczeństwa dostaw.
2. Brak konkurencyjności krajowej energetyki prowadzi do zahamowania poprawy zdolności inwestycyjnych i konkurowania Polski na wspólnym europejskim rynku energii.
3. Rozwój mechanizmów rynkowych prowadzi do:
9