1108720786

a)

b)

Rys. VII/5. Schemat utraty stateczności (pofałdowania) kołnierza wytłoczki wskutek działania naprężeń ściskających w kierunku obwodowym o_m (a) i porównanie fragmentów kołnierza przy małej i dużej grubości względnej - może wystąpić utrata stateczności łub pogrubienie blachy (b); S -stempel, PC - płyta ciągowa

Naciski jednostkowe q dla większości materiałów metalowych mieszczą się w granicach 1 - 3 MPa i można je wyznaczyć doświadczalnie lub odszukać w poradnikach (np. [3]). Dla miękkiej stali dobór nacisku q można przeprowadzić na podstawie przybliżonej zależności:

(vn.i3)

q « 0,02 ——1,2 —— MPa

go

Dla di = 50 mm, H = 40 mm, go = 1 mm, r = 9 mm i mi = 0,508 (patrz wyżej) z (7.11), (VII. 13) i (VH.12) otrzymujemy: go/D₀ * 100%= 1,015 <4,5(1 - m,) = 4,5(1 - 0,508) = 2,214 (dociskacz jest konieczny), ą~ 1,48 MPa, Pd = 5,76 kN.

Zwykle obciążenie dociskacza odpowiednio dobraną siłą jest realizowane przez dodatkowy suwak prasy podwójnego działania lub przez poduszkę powietrzną umieszczoną pod stołem prasy (rys. YII/6). Jeżeli względna grubość blachy jest większa niż to wynika z warunku (VII. 11) - dociskacza nie stosuje się.

Szczelina s pomiędzy stemplem i płytą ciągową winna być większa od grubości blachy go ze względu na pogrubienie kołnierza (tabl. VII/3). Położenie szczeliny w ostatniej operacji zależy od sposobu wymiarowania wytłoczki. Jeżeli podany jest wymiar zewnętrzny, to szczelinę wykonuje się zmniejszając średnicę stempla. Gdy dany jest wymiar wewnętrzny, to powiększa się średnicę płyty ciągowej.