Zadania nauczyciela nie powinny koncentrować się wyłącznie na przekazywaniu wiedzy, ale także na umiejętnym sterowaniu procesem myślowym uczniów. Aby zapewnić im wszechstronny rozwój, nauczyciel powinien dobierać we właściwych proporcjach różne metody kształcenia:
• podające - podczas wprowadzania nowych, trudnych zagadnień, aby zainteresować uczniów tematem,
• problemowe - w sytuacjach, gdy uczniowie mogą i powinni samodzielnie poszukiwać informacji i rozwiązań różnych problemów,
• eksponujące - gdy celem jest kształtowanie wrażliwości i właściwego systemu wartości uczniów,
• praktyczne - w sytuacjach, gdy uczniowie mogą i powinni w praktyce wykorzystać zdobytą wiedzę.
Dobierając metodę kształcenia, nauczyciel powinien przede wszystkim odpowiedzieć sobie na pytanie: Jakie cele chcą osiągnąć? Następnie zastanowić się, jaka metoda będzie najbardziej odpowiednia do wieku i poziomu percep-cyjnego uczniów oraz w jaki sposób można najefektywniej osiągnąć założone cele. Dopiero odpowiedź na te pytania pozwoli na wybranie i zastosowanie odpowiednich metod.
Należy zauważyć, że w tradycyjnym modelu kształcenia to nauczyciel był odpowiedzialny za proces uczenia się ucznia, decydował też, czego będzie uczył i w jaki sposób. W centrum zainteresowania była:
• wiedza oraz realizacja programu,
• nauczyciel, który tę wiedzę przekazywał,
• uczeń, który więcej wiedzy zapamiętał.
Celem było osiągnięcie konkretnych efektów: poprawna odpowiedź, dobre wypracowanie czy rozwiązanie zadania. Aktywność ucznia była często tylko pozorna. Uczeń przychodził do szkoły po to, żeby popatrzeć, jak pracuje nadak-tywny nauczyciel.
5