1155788195

wadzeniu specjalizacji w postaci kształcenia dwuletniego intensywnego w zakresie takich przedmiotów jak: język rosyjski, wychowanie fizyczne, opieka nad dzieckiem i praca harcerska. Specjalizacja prowadzona w ramach liceum pedagogicznego nie mogła przynieść spodziewanych rezultatów ze względu na krótki okres kształcenia, pozbawiony podbudowy w zakresie programu szkoły średniej.

Oceniając rezultaty 25-letniej działalności liceów pedagogicznych można stwierdzić, że potrafiły one przejąć najlepsze tradycje i doświadczenia seminariów nauczycielskich i wytworzyły najlepszy typ zakładu kształcenia nauczycieli na poziomie średnim. Na konto liceów pedagogicznych zaliczyć należy i to, że potrafiły wytworzyć odpowiednią atmosferę kształcenia i środowisko wychowawcze, właściwe szkole nauczycielskiej. Była to niewątpliwie zasługa kadry kierowniczej i nauczycielskiej, ofiarnie i z poświęceniem kształtującej osobowość, wiedzę i umiejętności kandydatów na nauczycieli, jak również i polityki resortu, który poświęcał tym szkołom nauczycielskim wiele uwagi i środków.

Do niewątpliwych, z punktu widzenia społecznego, osiągnięć liceów pedagogicznych zaliczyć należy także podjęcie i wykonanie trudnego zadania kształcenia nauczycieli na kursach pedagogicznych i w komisjach rejonowych. Trzeba przy tym dodać, że właśnie na gruncie liceów pedagogicznych rozwinęła się nowa dydaktyka zaocznego kształcenia, która w pierwotnych zamiarach miała służyć jedynie do uzupełnienia niedoborów kadrowych, ale w rezultacie przekształciła się w oddzielny system dydaktyczny znajdujący swoją kontynuację w szeroko rozbudowanych studiach dla pracujących. W okresie, kiedy liczba nauczycieli niekwalifikowanych malała, komisje rejonowe zostały przekształcone w licea korespondencyjne.

Licea pedagogiczne chyba najbardziej spośród wszystkich stopni i typów szkół pedagogicznych przyczyniły się do demokratyzacji szkolnictwa i przyśpieszenia procesu włączenia szkoły w nurt socjalistycznych przemian. Nie były jednak w stanie podołać na dłuższą metę tym wszystkim zadaniom, jakie na nie nakładano: kształcenie ogólne, przygotowanie zawodowe, specjalizacja, dokształcanie w systemie zaocznym. Mimo przedłużenia okresu nauki do lat pięciu musiały ulec likwidacji, gdy rozwój nauki i postępy w technice zaczęły wywierać coraz większy nacisk na programy nauczania w szkołach ogólnokształcących.

Po likwidacji wyższych kursów nauczycielskich, których zadaniem było przygotowanie nauczycieli do starszych klas szkoły podstawowej, rozpoczęły działalność studia nauczycielskie. Zwraca uwagę szybka rozbudowa sieci tych szkół, od 52 w roku szkolnym 1960/61 do 82 w roku szkolnym 1965/66, kiedy studia nauczycielskie osiągnęły najwyższy stan liczbowy¹⁷. Doszukując się przyczyn popularności i żywiołowego rozwoju studiów nauczycielskich

¹⁷ Rocznik Statystyczny, 1970, s. 420.

14