117828290

praca w tym zakresie pozwala na odkrywanie nowych, leczniczych właściwości roślin [38, 39].

4. Metody wyodrębniania lotnych substancji zawartych w materiale roślinnym

4.1. Desorpcja z fazy nadpowierzchniowej (headspace)

Metoda headspace jest obecnie najczęściej stosowaną metodą izolacji i oznaczania lotnych substancji z matryc nielotnych lub trudno lotnych, np. w środkach spożywczych, w analizie wód mineralnych, monomerów rozpuszczonych w polimerach, a także alkoholu zawartego we krwi. Polega ona na analizie gazu (pary) pozostającego w równowadze termodynamicznej z trudno lotną cieczą lub ciałem stałym. Metoda ta opiera się na zależności cząstkowego ciśnienia składnika / (p,) nad mieszaniną ciekłą od jego stężenia w ciekłej mieszaninie x, zgodnie z prawem Raoulta:

Pi = x, p,°

gdzie:

Pi - ciśnienie cząstkowe składnika / w fazie gazowej

x, - ułamek molowy składnika / w fazie ciekłej

p,° - ciśnienie pary składnika / nad czystym składnikiem /

W praktyce analitycznej często korzysta się z prostej zależności: gdzie:

c_p - stężenie próbki

Cuc - stężenie wzorca

A_p - powierzchnia piku próbki

Awz powierzchnia piku próbki

Analiza taka może być prowadzona dwoma sposobami: a) Headspace w wariancie statycznym - polega na bezpośredniej analizie lotnych zanieczyszczeń z par pozostających w równowadze z matrycą. Próbkę ciała stałego zawierającą oznaczane lotne składniki zamyka się w szczelnej fiolce z

29