wykorzystywanie materiałów bibliotecznych 59
podobieństwo, iż dowolna z nowo nabytych książek zostanie wypożyczona, wynosi niewiele powyżej 50°/o”4. I wreszcie: „Analiza próbek użytkowania czasopism również potwierdziła naszą hipotezę, że użytkowana jest bardzo niewielka część zbiorów”5 oraz że „koszty użytkowania są stanowczo wygórowane”*.
2.5. Podstawowe' zalecenia. Powołując się na powyższe rezultaty PS zaleca, aby zarządy bibliotek oraz instytucji naukowych opierały na nich swoje decyzje w sprawach:
— rugowania materiałów bibliotecznych ze zbiorów7,
— zrzeszania się w celu „wspólnoty zasobów”®,
— komputeryzacji katalogów®,
— przyszłych studiów nad użytkowaniem materiałów bibliotecznych10.
2.6. Recepcja PS. Raport PS wywołał sporo kontrowersji zarówno na Uniwersytecie Pittsburskim, jak i w innych ośrodkach naukowych. I tak na sympozjum poświęconym sprawozdaniom preliminarnym PS znawca przedmiotu w dziedzinie studiów nad wykorzystaniem i czytelnictwem materiałów bibliotecznych Jasper G. Schad stwierdził, co następuje: „Pomimo imponującej liczby danych statystycznych oraz skomplikowanych obliczeń, studium to (PS) oparte jest na fałszywych założeniach i niewystarczającej informacji, które prowadzą do bezsensownych konkluzji”11. I dalej: „Mówiąc bez ogródek, Pittsburskie studium wykazuje niezrozumienie zarówno celów badań naukowych, jak i założeń oraz celów bibliotek uniwersyteckich’’12. Inny uczestnik wyżej wspomnianego sympozjum, Virgil F. Massman, stwierdził: „Stosowanie w odniesieniu do bibliotek uniwersyteckich zasady nabywania i gromadzenia wyłącznie pozycji często użytkowanych równa się wąskiemu ograniczeniu możliwości prowadzenia poważnych badań naukowych”1*.
Wybitny specjalista w dziedzinie badań bibliotecznych, Melvin J. Voigt, redaktor czasopisma Library Research, stwierdził: „Skomputeryzowane zapisy wypożyczonych książek, na których opiera się Pittsburskie studium odzwierciedlają przede wszystkim czytelnictwo studentów (undergraduates) oraz innych czytelników nie zajmujących się badaniami naukowymi”14.
« Th. 3. Galvln, A. Kent: Use of a unlverslty library collectton. A progress report on O PUtsburgh study: „Library Journal” 1977 Nov. 15 s. 2317-2320.
• A. Kent: Crysiai gazlng into the futurę. „Journal of Library Automation" 1978 Dec. b. 329.
9 A. Kent [et al.]: Use of library materials... s. 199.
» Tamte. ■. 3, 48, 201-202.
• Tamte, s. 189-198, 201.
■ Tamte, u, 201.
« J. G. Schad: Mtssłng the brass ring tn the Iron City. mJournal of Academic Libra-rlarwMp” 1979 Vol. 6 nr 2 8. 60.
u Tamte, u. 60. _
11 V. F. Massman: There are no easy Solutions. „Journal of Academic Llbrarlansh^p^• 1979 Vol. 5 nr 2 a. 67.
M M. J. Volgt: Circulation studles eannot reflect r&eąrcf\ use. „Journal of Academic L\brąrlanshtp** 1979 VoJ. $ nr 9 s. 64.