22
zatem ustalić na podstawie kryteriów mechaniki pękania omawianych w punkcie 3.3.
3.2.1. Kryteria naprężeniowe
Do opisu zniszczenia ciągliwego zazwyczaj wykorzystuje się kryterium Hof-fa, który założył warunek nieściśliwości oraz nieskończoną wartość odkształcenia w chwili zniszczenia. W przypadku jednoosiowo rozciąganego pręta o wymiarach 1 (długość), A (przekrój) wykorzystując prawo Nortona (2.3) opisujące proces pełzania oraz warunek nieściśliwości i logarytmiczną miarę odkształceń otrzymujemy następujące wyrażenia do obliczenia czasu zniszczenia ciągliwego [130]:
(3.5a)
Po uwzględnieniu w obliczeniach odkształcenia sprężystego, czas zniszczenia ciągliwego określa zależność:
t -
nBoJ
n o0 _ n - 1 E n
(3.5b)
gdzie: a0 - naprężenie w pręcie.
W analizie zniszczenia kruchego wykorzystuje się wprowadzony przez Ka-czanowa parametr ciągłości \|/ lub też parametr uszkodzenia w (co = 1 - \|/). W chwili początkowej co = 0, w momencie zniszczenia co = 1. Równanie opisujące propagację parametru uszkodzenia ma postać [88]:
(3.6)
gdzie: A, m - stałe materiałowe.
Dla stałego jednoosiowego naprężenia Gi otrzymujemy po scałkowaniu zależności (3.6) następujące wyrażenie na czas zniszczenia kruchego
A(1 + m) of
(3.7)
W przypadku działania zmiennego naprężenia a0(t) całkując wyrażenie (3.6) mamy:
A(1 + m)(a0(t))m
(3.8)
Ostatnia zależność jest znaną zasadą ułamków trwałości Robinsona.
W przypadku wystąpienia zniszczenia typu mieszanego obowiązują założenia dotyczące zarówno zniszczenia ciągliwego, jak i kruchego. Wówczas dla jednosiowego pręta czas zniszczenia możemy obliczyć z zależności:
n - m tzk n
(3.10)
która jest słuszna dla tzm < t2C.
Zastosowanie wymienionych kryteriów w odniesieniu do złożonych elementów oraz złożonych stanów naprężeń wymaga stosowania odpowiednio zmodyfikowanych równań konstytutywnych. Zagadnienie to zostanie omówione w pkt. 5.
3.2.2. Kryteria odkształceniowe
Wyniki badań prowadzonych przez wielu badaczy omówione m.in. w pracy [100] wskazują, że brak jest bezpośredniej korelacji pomiędzy czasem zniszczenia a odkształceniem całkowitym w chwili zniszczenia.
Jednocześnie Monkman i Grant stwierdzili poprawność następującej formuły [111]:
£min tz = const (3.11)
mówiącej, że iloczyn minimalnej prędkości pełzania w stanie ustalonym i czasu zniszczenia pozostaje stały. Zależność ta umożliwia obliczenie czasu zniszczenia próbki przy znajomości wyników przyśpieszonego testu na pełzanie w wysokiej temperaturze. Uogólnieniem tej zależności jest formuła
(3.12)
£min COnst