rach1, czy sprawie mordu w Jedwabnem2). Warto zauważyć, że o ile przy opiniach negatywnych (korupcja, nadmierny rozrost biurokracji) odsetki osób niezdecydowanych, nieposia-dających zdania wynoszą 20-30%, o tyle w przypadku stwierdzeń przedstawiających Polskę jako normalny, „cywilizowany” kraj („W Polsce istnieje system parlamentarny” oraz „W Polsce funkcjonuje gospodarka rynkowa tak jak w innych krajach Europy Zachodniej”) są one nawet o 10% wyższe (wyjątkiem jest tu stwierdzenie o szybkim wzroście gospodarczym w Polsce).
Tabela 5. Opinie Francuzów o Polsce (w %)
W Polsce: |
Zdecydo wanie zgadzam się |
Raczej zgadzam się |
Tak samo zgadzam się jak i nie zgadzam |
Raczej nie zgadzam się |
Zdecydowanie się nie zgadzam |
Nie wiem/ trudno powiedzieć |
jest szybki wzrost gospodarczy |
10 |
10 |
27 |
30 |
7 |
16 |
biurokracja utrudnia załatwienie najprostszych spraw |
18 |
20 |
19 |
15 |
1 |
27 |
istnieje dobra organizacja pracy |
2 |
8 |
22 |
31 |
6 |
31 |
panuje korupcja |
11 |
18 |
21 |
18 |
2 |
30 |
istnieje system parlamentarny |
15 |
13 |
18 |
14 |
1 |
39 |
politycy są niekompetentni |
8 |
11 |
17 |
23 |
5 |
36 |
respektuje się prawa człowieka |
5 |
11 |
24 |
27 |
11 |
22 |
Kościół katolicki ma zbyt duże wpływy |
20 |
20 |
20 |
15 |
4 |
21 |
funkcjonuje gospodarka rynkowa |
7 |
11 |
24 |
24 |
4 |
30 |
szanuje się prawa mniejszości narodowych i etnicznych |
3 |
8 |
20 |
27 |
7 |
35 |
Źródło: dane ISP.
Tak więc 30-40% Francuzów nie wie, bądź nie jest pewnych, czy w Polsce funkcjonuje system parlamentarny oraz gospodarka rynkowa, czyli podstawowe atrybuty nowoczesnego, cywilizowanego państwa. Po części wynika to z faktu, że francuscy respondenci czerpią znaczną część swojej wiedzy o Polsce z mediów, a te niezmiernie rzadko piszą o codziennym działaniu polskich instytucji parlamentarnych, zajmując się polskim życiem politycznym jedynie przy okazji znaczniejszych zawirowań i kryzysów3. Wśród francuskich respondentów wię-
14
O tych sprawach informował czytelników np. dziennik „Le Figaro” w tekście, któiy nosił znamienny podtytuł „Antysemityzm ma się dobrze”. Por. M. Warchala, Obraz Polski w prasie francuskiej, raport kwartalny kwiecień-czerwiec, wyd. ISP 2000, s. 52.
O Jedwabnem niezwykle obszernie pisał dziennik „Liberation” zwracając uwagę na antysemickie nastroje wywołane przez książkę J.T. Grossa „Sąsiedzi” traktującąo tej zbrodni. Por. M. Warchala, Obraz Polski w prasie franciskiej w roku 2000
w kontekście rozszerzenia UE, w M. Fałkowski, B. Grabowska-Cordova, I. Skrobotówna, M. Warchala, Obraz Polski w prasie krajów Unii Europejskiej. Raport roczny 2000, wyd. ISP 2001, s. 56 i nast.