1629290176

7 R

Kształtowanie się regulacji prawnej dotyczącej składowania odpadów w górotworze

Jan Boć', Agnieszka MoryP

¹    Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Legnicy,

²    Aplikant Prokuratorski we Wrocławiu

Artykuł przedstaw ia prawne aspekty składow ania odpadów w górotworze. Podkreśla wpływ prawa europejskiego na kształtowanie się polskiej regulacji normatywnej dotyczącej ochrony środow iska oraz wskazuje i omawia akty prawne dotyczące składowania odpadów¹ w górotworze. Do wytworzenia ogólnych rozstrzygnięć wspólnotowego prawa ochrom' środowiska przyczyniły się wieloletnie prace . Rok 1972 uznaje się za początek budowania wspólnej polityki środowiskowej. Jednak, wyraźne podstawy prawne do jej tworzenia w tym zakresie po raz pierwszy wprowadzono do Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską na podstawie Jednolitego Aktu Europejskiego z 1986r. Akt ten (JAE) wprow adził do Traktatu trzy artykuły poświęcone ochronie środowiska, zamieszczone w odrębnym tytule “Środowisko ’.

Rozwój wspólnotowego prawa ochrony środowiska i zwiększający się nacisk na jego ochronę w skali międzynarodowej, przyczynił się do tego, że postępowanie z odpadami jest traktowane jako jedno z bardzo ważnych działań w tym zakresie. W artykule podkreślono jak wiele czynników obcych wywarto wpływ na pow-stanie polskiej regulacji prawnej normującej składowanie odpadów' w górotworze, a także zwrócono uwagę na fakt, że polskie przystąpienie do Unii Europejskiej zaowocowało pozytywnym dostosowaniem wewnętrznych regulacji prawnych dotyczących ochrony środowiska do norm i wymogów' unijnych. Artykuł omawia normy prawne różnej rangi z zakresu prawa europejskiego i polskiego, które wpływają na praw ne aspekty składowania odpadów¹ w górotworze w Polsce. Prawidłowo formułowane akty prawne są niezbędnym elementem kształtowania nowych metod składowania odpadów' w górotworze, wyznaczają ramy działań dozwolonych, nakazanych i zakazanych. Proces składowania odpadów wymaga od przedsiębiorcy znajomości i przestrzegania wielu przepisów. Artykuł umożliwia przekrojowe zapoznanie się z przepisami prawa dotyczącymi składowania odpadów w górotworze takimi jak dyrektywy. ustawy czy rozporządzenia ministra środowiska.

6 P

Arsen i tal w węglach kamiennych i brunatnych ze złóż krajowych

Izabela Bojakowska, Anna Pasieczna Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa

Zbadano węgle kamienne (147 próbek) ze złóż: Górnośląskiego Zagłębia Węglowego (kopalnie Janina, Silesia, Jaworzno, Siersza, Brzeszcze, Krupiński, Halemba, Jas-Mos, Anna, Marcel i Gliwice), Dolnośląskiego Zagłębia Węglowego (kopalnia Nowa Ruda) oraz Lubelskiego Zagłębia Węglowego (kopalnia Bogdanka) oraz węgle brunatne (104 próbki) ze złóż: Turów, Bełchatów', Adamów, Lubstów', Kazimierz i Koźmin. Zawartość arsenu i talu określono metodą spektrometrii mass ze wzbudzeniem plazmowym.

W węglach kamiennych stwierdzono zawartość arsenu w zakresie <1 - 209 mg/kg (mediana 16 ing/kg). Węgle LZW zawierały średnio 47 mg/kg, a węgle DZW - 61 mg/kg arsenu. Średnia arytmetyczna zawartość arsenu w węglach GZW wahała się od 2 mg/kg (NW część zagłębia) do 20 mg/kg (SW część zagłębia). Zawartość arsenu w węglach brunatnych mieści w zakresie <1 -130 mg/kg (średnia 9 mg/kg). Wartość średniej zawartości arsenu w węglach brunatnych dla złoża Turów wynosi -29 mg/kg, Bełchatów - 3 mg/kg, złóż konińsko-ada-mowskich - 1 mg/kg.

Zawartość talu w węglach kamiennych waha się od 0,2 mg/kg to 5,3 mg/kg: średnia zawartości talu w węglach GZW wynosi 0,5 mg/kg, w węglach LZW - 0,4 mg/kg, w węglach DZW - 0,3 mg/kg. W w ęglach brunatnych zanotow ano zawartość talu w granicach <0,2 - 2,4 mg/kg. W węglach ze złoża Bełchatów oraz małych złóż konińsko-adamowskich zawartość talu nie przekraczała 0,4 mg/kg, podczas gdy węgle złoża Turów wyróżniały się podwyższoną zawartością talu i zawierały średnio 0.7 mg/kg talu.

Węgle kamienne GZW charakteryzują się wyższą koncentracją talu i jednocześnie niższą zawartością arsenu niż węgle z dwóch pozostałych basenów przy znacznym zróżnicowaniu zawartości tych pierwiastków w poszczególnych ogniwach karbo-nu i w różnych obszarach GZW. Najwyższe zawartości talu występują w pokładach warstw libiąskich i łaziskich, co najprawdopodobniej związane jest z cy nkowo-ołowiową mineralizacją występujących wyżej triasowych dolomitów, zaś najniższe ilości arsenu stwierdzono w w ęglach warstw jaktowieckich.

Podw yższona zawartość arsenu i talu w węglach brunatnych złoża Turów'jest zw iązana z litotogią basenu sedymentacyjnego - obecnością wychodni granitów' i granitoidów' krystalicznego podłoża oraz trzeciorzędowych wulkanitów. Oszacowano, że w ciągu roku w Polsce wydobywane jest około 20001 arsenu i około 60t talu wraz z węglami kamiennymi i brunatnymi.

1    R

Względne zmian wiekowe pola magnetycznego Ziemi w okresie (1996-2005) na profilu Zgorzelec-Wiżajny

Grzegorz Bojdys, Teresa Grabowska, Józef Marchewka, Bogusław Suchoń

Katedra Geofizyki, Wydział Geologii Geofizyki i Ochrony Środowiska, Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie

Przedstawiono wyniki badań nad lokalnymi względnymi zmianami w czasie całkowitego pola magnetycznego Ziemi, obserwowanymi wzdłuż profilu o długości około 700 km, który przecina platformę paleozoiczną (PLZ), strefę szwm transeuropejskiego (TESZ) i wschodnioeuropejski kraton (EEC). Badania te są kontynuacją wcześniejszych tego typu prac przeprowadzonych w latach 1966-2000.

Pomiary pola magnetycznego Ziemi wykonane w ostatnich 5. latach wyraźnie ujaw niły nowe zjawisko, jakim jest przyspieszenie wzrostu pola magnetycznego w obszarze wschodnioeuropejskiego kratonu. Potwierdziły one również zwiększoną dynamikę zmian pola magnetycznego w tym obszarze w odróżnieniu od strefy szwu transeuropejskiego i platformy paleozoicznej. Zaobserwowany w ostatnich 5, lalach charakter zmian pola magnetycznego skłoni! do modyfikacji dotychczas stosowanej metodyki badań względnych zmian wiekowych i skłonił do opracowania nowej prezentacji tych zmian w czasie i przestrzeni.

2    R

Czynniki wpływające na parametry wytrzymałości na ścinanie w strefach zagrożeń osuwiskowych na przykładzie odkrywek węgla brunatnego

Aleksandra Borecka, Robert Kaczmarczyk Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie

Obserwowany w ostatnich latach rozwój możliwości obliczeniowych programów do obliczeń stateczności oraz liczne wy-

12