• wyniki testów czytania i pisania pozostają w normie wiekowej
• wykluczenie niewłaściwych metod nauczania, zaniedbań dydaktycznych, opóźnionego rozwoju umysłowego
• wykluczenie wad wzroku i słuchu
• wykluczenie zaburzeń neurologicznych, psychicznych
Przytaczana klasyfikacja wyraźnie oddziela specyficzne trudności w uczeniu się matematyki od specyficznych trudności w uczeniu się czytania i pisania (dysleksji).
Wg. ICD- 10 trudności arytmety czne jeśli współwystępują z dysleksją stanowią jej efekt uboczny i nie mogą wówczas być uznane za odrębny zespól zaburzeń. Zgodnie z klasyfikacją ICD-10 jeśli u jednego dziecka współwystępują oba zaburzenia należy je wówczas traktować jako mieszane zaburzenia umiejętności szkolnych, które klasyfikacja opisała na pozycji F81.3.
B) DSM-IV - opracowana przez Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne
W klasyfikacji DSM-IV pod numerem 315.1 znajduje się opis zaburzenia matematycznego Kryteria diagnostyczne (dziecko musi spełniać 2 spośród 3)
• niski poziom zdolności matematycznych, co hamuje osiągnięcia szkolne, dokonania w życiu codziennym
• zakłócenia opisane wyżej znacząco zaburzają osiągnięcia szkolne oraz czynności dnia codziennego (wymagające umiejętności arytmetycznych)
• jeżeli współwystępują deficyty sensoryczne, to zaburzenia zdolności matematycznych są poważniejsze niż te, które zwykle towarzyszą takim deficytom
Obie klasyfikacje. ICD-10 i DSM-/Fsa niemal identyczne w opisie kryteriów diagnostycznych
Zgodnie z klasyczną definicją Kośća oraz proponowanymi aktualnie przez ICD-10 i DSM-IV przyjmuje się, żc dyskalkulia rozwojowa obejmuje specyficzne zaburzenia zdolności arytmetycznych, rozpoznawane na podstawie analizy deficytów poznawczych ujawnianych przez dziecko w kontekście prawidłowego rozwoju intelektualnego i sprzyjających warunków edukacyjnych [U. Oszwa, 2005].
Dyskalkulia rozwojowa, ujmowana jako zaburzenie dojrzewania zdolności matematycznych, powinna być odróżniana od dyskalkulii pourazowej, polegającej na obniżeniu poziomu prawidłowo rozwiniętych zdolności matematycznych.
Oprócz strukturalnych zaburzeń zdolności matematycznych występują też zaburzenia całego poziomu zdolności matematycznych, takich jak:
O AKALKULIA - kompletny brak zdolności, całkowita niemożność używania liczb, wykonywania obliczeń, posługiwania się matematycznymi znakami i symbolami (dotyka ok. 0,1% populacji)
O OLIGOKALKULIA - relatywne zmniejszenie wszystkich cząstkowych zdolności matematycznych mniej więcej w jednakowym stopniu
O PARAKALKULIA - odrębna jakościowo zaburzenie zdolności matematycznych, pojawiające się w większości przypadków w związku z chorobą psychiczną
Akalkulia, oligokalkulia i parakalkulia występują bez zaburzenia ogólnych możliwości intelektualnych. Natomiast zaburzenia zdolności matematycznych występujące równocześnie z oligofrenią są nazywane wtórną: akalkulią, dyskalkulią, oligokalkulią czy parakalkulią.
opracowanie: B. Wiśniewska, D.Hulewicz, Poradnia Psychologiczno- Pedagogiczna Środa Wlkp.
3