Instytut Technologii Maszyn i Automatyzacji Zakład Metrologii i Badań Jakości
. AW
k =-
AN
gdzie:
AW- przyrost wskazania przyrządu pomiarowego,
AN - przyrost wielkości zmierzonej
Jeśli wartość działki elementarnej i długość działki elementarnej są dla danego przyrządu stałe, wówczas czułość będzie równa stosunkowi długości działki elementarnej - le, do wartości działki elementarnej - we. Czułość jest wyrażana jako stosunek jednostki długości do jednostki wielkości mierzonej (np. mm/V). W przypadku gdy wskazanie i wielkość mierzona są tego samego rodzaju czułość jest przełożeniem.
- Poprawność wskazań narzędzia pomiarowego - zdolność do dawania wskazań równych poprawnym wartościom wielkości mierzonej. Poprawność jest cechą charakteryzującą narzędzie pomiarowe pod względem jego błędów systematycznych a więc możliwych do wyeliminowania z wyniku pomiaru. Miarą poprawności jest błąd poprawności - suma algebraiczna (wypadkowa) błędów systematycznych, obarczających wskazania narzędzia pomiarowego w określonych warunkach użytkowania.
- Wierność wskazań narzędzia pomiarowego - zdolność do dawania wskazań zgodnych ze sobą dla tej samej wartości wielkości mierzonej, przy jednoczesnym pominięciu błędów systematycznych. Rozrzut wskazań narzędzia pomiarowego określa zmienność wyników w serii pomiarów tej samej wartości wielkości mierzonej. Rozrzut wskazań może być wyrażony ilościowo przez odchylenie średnie kwadratowe (standardowe) lub zakres rozrzutu wskazania narzędzia pomiarowego - obszar zmienności wskazań narzędzia pomiarowego wyrażony różnicą między największym xmax i najmniejszym xmin spośród wskazań w danej serii pomiarów, odpowiadających tej samej wartości wielkości mierzonej:
- Błąd wierności - jeden ze wskaźników rozrzutu wskazań narzędzia pomiarowego -najczęściej - średni błąd kwadratowy wierności wskazań. Błędy graniczne wierności - błędy graniczne pojedynczego pomiaru wartości wielkości mierzonej wykonanego w określonych warunkach użytkowania, z pominięciem błędów poprawności narzędzia pomiarowego. Błędy graniczne oblicza się zwykle jako iloczyn średniego błędu kwadratowego wierności współczynnika t:
Opracował: dr inż. Stanisław FITA