1864815082

Instytut Technologii Maszyn i Automatyzacji Zakład Metrologii i Badań Jakości

e, = +ts    e₂ = +ts

W przypadku rozkładu normalnego błędów oraz dostatecznie dużej liczby pomiarów przyjmuje się na ogół t = 3, co odpowiada prawdopodobieństwu P = 99,73%, że w serii pomiarów nie będą przekroczone błędy graniczne wierności, dla P = 95% - t = 1,96, a dla P = 99% - t = 2,58. W metrologii prawnej wyznacza się błędy graniczne wierności narzędzia pomiarowego jako różnicę algebraiczną największego x_max i najmniejszego x_min wskazania przyrządu i dla uproszczenia przyjmuje się, że błędy graniczne wierności są równe i wynoszą ±0,5 (x_max - x_mi_n)

-    Stałość narzędzia pomiarowego - zdolność narzędzia pomiarowego do zachowywania niezmiennych cech metrologicznych w czasie.

-    Odwracalność narzędzia pomiarowego - zdolność narzędzia pomiarowego do dawania tego samego wskazania, gdy tę samą wartość wielkości mierzonej osiąga się raz przez zwiększanie wartości wielkości mierzonej od wartości mniejszej, drugi raz przez jej zmniejszanie od wartości większej. Miarą zwrotności jest histereza pomiarowa - błąd odwracalności charakteryzujący się różnicą wskazań narzędzia pomiarowego, gdy tę samą wartość wielkości mierzonej osiąga się raz przy zwiększaniu wartości wielkości mierzonej, drugi raz - przy jej zmniejszaniu.

-    Pobudliwość narzędzia pomiarowego - właściwość charakteryzująca zdolność narzędzia pomiarowego do reagowania na małe zmiany wielkości mierzonej. Próg pobudliwości to najmniejsza zmiana wartości wielkości mierzonej, która wywołuje dostrzegalną zmianę wskazania narzędzia pomiarowego.

-    Dokładność narzędzia pomiarowego - właściwość charakteryzująca zdolność narzędzia pomiarowego do wskazywania wartości bliskich rzeczywistej wartości wielkości mierzonej. Błąd dokładności - wypadkowa wartość błędów narzędzia pomiarowego w określonych warunkach użytkowania, zawierająca błędy poprawności i błędy wierności wskazań

-    Klasa dokładności - zbiór właściwości metrologicznych, umownie oznaczonych wartością dopuszczalnego błędu podstawowego W przypadku przyrządów analogowych, wskazówkowych, klasa dokładności charakteryzuje wartość graniczną niedokładności wskazań wyrażoną w procentach wartości umownej Wartością umowną jest najczęściej górna granica zakresu pomiarowego, ale może nią być też wartość wskazana, zakres wskazań, długość podziałki. Informacje o rodzaju wartości umownej podane są na przyrządzie w formie odpowiedniego symbolu.

Na przykład:

Opracował: dr inż. Stanisław FITA