1869524905

tropną przyjaźń Rosji carskiej, zapew małych państw. Działo się to, gdy ogrom nił sobie jej przychylność w różnych ny rozwój wielkiego przemysłu i wielkie-trudnych dla siebie chwilach — jak np. go kapitalizmu był dopiero w zacząt" w czasie wojny przeciw drugiemu ce" kach, kiedy imperializm pojęty bądź to sarstwu francuskiemu. Od tej chwili nie jako doktryna, bądź to jako przekonanie wolno już było w ważnych sprawach fanatyczne nie stanowił jeszcze politycz* europejskich lekceważyć głosu Berlina, nego credo szarego człowieka. Były to

W parę lat po upokorzeniu Francji <-'zasy, kiedy węzeł gordyjski imperia" w 1871 r. wybuchł zatarg między Rosja ^lizmu i rewolucji światowej nic był jesz-a 'Turcją, które przez stulecia nie potrą- "e tak silnie zaciągnięty. W ciągu za-fiły ułożyć swych stosunków sąsiedz- ledwnie trzech i pół dziesiątków lat kich — i kto wie, czy to im się to kiedy doszła Europa od tego zlokalizowanego, uda. Na przeszkodzie bowiem temu sta' przede wszystkim na Bałkanach, naprę-je ciągle geografia: zamknięte morza, *enia do naprawdę światowego konflik' cieśniny, wpływy, lub naciski dyploma- ^tu interesów.

tyczne na sąsiednie państewka i td.    Ludzkość poczęła poruszać się w bir

Potęźne niegdyś cesarstwo ottomań" *^ac'i 7 milowych. Pierwsze oznaki pot" skie, które znalazło się w upadku i któ* wornych wstrząsów XX wieku, wojna rego odrodzenie jeszcze nie zapowiada- hiszpańsko-amerykańska (1898), rosyj-ło się — zostało pokonane w bohater- sko^-japońska (1904) miały miejsce da-skiej obronie i groziło zawaleniem. Zwy- ^leko P^oza naszynr kontynentem. W E11-cięscy Rosjanie u wrót Konstantynopola ropie natomiast panował względny spo-szykowali się do ostatecznego uderze- kój, oparty na równowadze wielkich nia i osiągnięcia swego „wiekowego mocarstw. Skąd jednak nadejdzie kon-marzenia” — Carogradu. Wtenczas fin- f!ikt było już wiadomo: świeżo zjedno' ta angielska pojawiła się u wybrzeży tu* czone Włochy zmuszone do przystąpienia reckich jaskrawo demonstrując, że’,,nie trójprzymierza (mówiono wtenczas: dopuści do zajęcia Konstantynopola jeśli nie możemy walczyć z Austrią, to przez Rosję, nawet w wypadku, gdyby należy związać się z nią w przyjaźni), to miało grozić wojna”.    tradycjonalne stosunki życzliwego niein-

Stosunki rosyjskie z cesarstwem ^rowania między Rosja a Niemcami -

Austro-Węgier, z powodu rodzącego się    ^z- "^a Wreszcie

panslawizmu — byłv napięte. Bismarck reakcyjne imperium carskie zawarło wirc uchwycił ster spraw w swoje ręce Przynuerze z 3. Republiką francuską.

i wmieszał się w rozgrywkę jako arbi- A^a wyrzekła s,ę powoi, swej „spen-

cud lsolation

Kongres berliński trwał dokładnie Niemcy dwa razy zniszczyły jedność miesiąc (13. VI. t₃. VII.). Turcja u* Rwropy i Świata w celu zdobycia sobie traciła wiele, lecz zachowała Konstanty* imperium. W roku 1014 cesarz Wił* nopol. Austria zręcznie uzyskała bez hełm II ogłosił światu: ,,Niemcy du~ wojny Bośnię i Hercegowino (7 Seraje*    Ich obywatele nie mają gdzie

wemj. Rosja także wyszła ze zdobyczą, mieszkać i muszą sadzić kartofle na da-Kuropa wreszcie zachowała pokój. chach”, a wkrótce pojeni: „żołnierz nie-Lecz pojawił się element nowy. Męźo- miecki bije się lepiej, gdy zmuszony jest wie stanu przy zielonym stoliku notują walczyć na dwóch frontach⁰. Nazwanie lub popierają, stosownie do okolicznoś- przez Churchilla Hitlera ..synem gnie" oi, pojawienie się nowych państw naro- wu. i desperacji wielkiego narodu, któ-dowych — to znaczy zatwierdzają post ^r>' przegrał wojnę⁰ tłumaczy doskona* Fartuin zdobycze osiągnięte przez te na" ^ zarówno metody postępowania hitle” rody.W wieku XIX — wieku obudzę rowców, jak i teorie przestrzeni życio-nia się narodowości. Kongres berliń" wej, które mogą zostać poparte cała gąski wyzwala orawie wszystkie narody ^ln;t niskich i okrutnych namiętności, bałkańskie — konflikt wielkich mo* Po dwóch kompletnych klęskach zno-carstw sprzyjał wtenczas powstawaniu wu znajdują sie Niemcy na konferencji

26