1899518962

63

INFORMACJA NAUKOWA W BIOLOGII

bitnych nazwisk. Działy te dysponują zarazem ogromnymi środkami. W zjawisku tym kryje się prawdopodobnie niebezpieczeństwo pewnej jednostronności. Lecz z drugiej strony warto pamiętać, że im więcej posiada się w ręku danych i środków, tym zarazem większe są szanse efektywnego działania. Dlatego też te kierunki, które uzyskały supremację, wykazują następnie tendencję powiększania jej.

A więc raz jeszcze widzimy, że należałoby przynajmniej z grubsza orientować się w tym, jak sprawy wyglądają. Własne szanse są bowiem również związane z szansami całego kierunku, w którym się pracuje.

Nie trudno zorientować się, że odpowiedzialność za właściwie funkcjonującą informację naukową ponosi całe środowisko naukowe, w odniesieniu do absolwentów uniwersytetu zaś w szczególności pracownicy dydaktyczni. Jak u nas wyglądają te sprawy? Wydaje mi się. że w wielu przypadkach żle lub nawet gorzej niż źle. Wśród dydaktyków niepokojąco często można spotkać się z poglądem, że studentom nie należy podawać zbyt świeżych, mało sprawdzonych danych i hipotez. Stwierdzenia takie najczęściej stanowią usprawiedliwienie własnej niechęci do ciągłego rewidowania swoich pojęć i dokonywania wciąż od nowa selekcji podawanego materiału. Jednym z wyjątków są tutaj wykłady jednego 7 profesorów, który co prawda być może potwierdza regułę, lecz z drugiej strony przeczy słuszności podanego wyżej poglądu. Okazuje się, że studenci są w stanie pojąć wykład. Profesor referuje wyniki prac, które otrzymał zaledwie parę miesięcy temu, przenosząc na swój wykład problematykę omawianą dopiero co na seminarium zakładowym. Droga studentów do podawanych im współczesnych stwierdzeń jest prostsza i krótsza, niż droga ich profesorów. Otrzymują oni bowiem materiał już wyselekcjonowany. Profesor wiele rzeczy odesłał już do lamusa, aby na ich miejsce wprowadzić elementy współczesnej wiedzy biologicznej. Wysiłek studentów nie jest więc większy niż wysiłek ich kolegów sprzed ćwierć lub półwiecza.

W innych dziedzinach często jednak jest fatalnie. Absolwent otrzymuje wiedzę według stanu nauki sprzed wielu lat. W rezultacie powstaje sytuacja trochę analogiczna jak w przypadku maszyny, która w momencie wyprodukowania już jest przestarzała. Rezultaty nie każą, oczywiście, na siebie czekać. Młody pracownik zmuszony jest albo dokonać samodzielnego wysiłku niejako powtórnych studiów, albo natychmiast wciąga się w wąską specjalizację. Ta druga alternatywa oznacza w dużym stopniu przypadkowy, a nie świadomy wybór tematyki badawczej. Młody pracownik p-rzez długi czas może żywić przy tym przekonanie, że