Strona | 18
MŁODY J U RYSTA
trzeba jednak wskazać na konstrukcyjne różnice pomiędzy nimi. Pierwsza przewiduje bezwzględny zakaz nadużywania pozycji dominującej na rynku wewnętrznym lub na znacznej jego części, a ewentualne naruszenia tegoż zakazu rozpatrywane są ex post, druga zaś - ex antę kontrolę koncentracji z punktu widzenia ich wpływu na rynek wewnętrzny i uznanie za niezgodne zeń tych koncentracji, które przeszkadzałaby znacząco skutecznej konkurencji na rynku wewnętrznym lub znacznej jego części, w szczególności poprzez powstanie lub umocnienie pozycji dominującej25.
2. Pojęcie pozycji dominującej. Ujęcia indywidualne i kolektywne
Pojęcie pozycji dominującej jest pojęciem języka prawnego, przy czym definicji pozycji dominującej nie zawiera tak prawo pierwotne, jak i prawo pochodne. Tym samym należy odwołać się do dorobku orzeczniczego Trybunału Sprawiedliwości (wcześniej Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości; dalej łącznie „Trybunał”) i przesłanek przezeń sformułowanych. W tym miejscu należy poczynić istotne zastrzeżenie - pomimo wyżej wskazanej odrębności regulacji - obecnie - art. 102 TFUE26 oraz Rozporządzeń Nr 139/2004 oraz Nr 4064/89, trzeba zgodzić się ze stwierdzeniem, iż pojęciu pozycji dominującej na gruncie kontroli koncentracji powinno się nadawać to samo znaczenie, jak w zakresie art. 102 TFUE27. I tak, w wyroku sprawie United Brands28, Trybunał stwierdził, iż poprzez pozycję dominującą należy rozumieć pozycję, w której przedsiębiorca29 dysponuje siłą ekonomiczną pozwalającą zapobiegać skutecznej konkurencji na rynku właściwym, poprzez umożliwienie temuż przedsiębiorstwu działania w znacznym zakresie niezależnie od swoich konkurentów, klientów, a także - ostatecznie - niezależnie od konsumentów (pkt 65). Z kolei w wyroku w sprawie Hoffman-La Roche30 Trybunał doprecyzował, że dla istnienia pozycji dominującej na
25 Test Significant Impediment to Effective Competition istotnego osłabienia konkurencji zastąpił przewidziany w Rozporządzeniu nr 4064/9 Dominance Test - test dominacji.
26 Wcześniej - art. 86 Traktatu Ustanawiającego Europejską Wspólnotę Gospodarczą (dalej : ..TEWG") oraz art. 82 Traktatu Ustanawiającego Wspólnotę Europejską (dalej „TWE"). To samo dotyczy art. 101 TFUE -odpowiednio art. 85 TEWG oraz 81 TWE.
27 Tak: K. Kohutek, Komentarz do rozporządzenia Rady (WE) nr 139/2004 z dnia 20 stycznia 2004 r. w sprawie kontroli koncentracji przedsiębiorstw (Dz.U.UE.L.04.24.1), LEX/el. 2005, komentarz do art. 2 ust. 3, uwaga nr 5, System Informacji Prawnej LEX Prestige, a także cytowana tam literatura. W istocie, definicje formułowane przez Trybunał w sprawach dotyczących nadużywania pozycji dominującej oraz kontroli koncentracji były' zbieżne.
28 Wyrok Trybunału w sprawie C-27/76 United Brands v. Komisja Zb. Orz. 1978,207.
29 W dalszej części wywodu, co do zasady, będę posługiwał się określeniem „przedsiębiorca". Nie dotyczy' to jednak przytaczanych cytatów z orzecznictwa.
30 Wyrok Trybunału w sprawie C-85/76 Hoffman-La Roche v. Komisja Zb. Orz. 1979,461.