Dccvzic dotyczące przewozu towarów w handlu zagranicznym obejmują następujące zagadnienia:
- wybór drogi przewozu (morska, lądowa lub powietrzna),
- wybór gałęzi transportu (np. transport morski, kolejowy),
- wybór przewoźnika, tj. konkretnego przedsiębiorstwa trudniącego się przewozem w ramach danej gałęzi transportu.
Dwa pierwsze zagadnienia są określone w kontrakcie handlowym, natomiast wybór przewoźnika należy do tej strony, która ma gestie transportową.
gestia transportowa - prawa wynikające z kontraktu do zorganizowania transportu z jednoczesnym obowiązkiem pokrycia jego kosztów. Ustaleń dotyczących gestii transportowej nie dokonuje się w formie opisowej, gdyż jest to w handlu międzynarodowy m rozwiązanie niepraktyczne i niewygodne. Przyjęte jest natomiast posługiwanie się typowymi, ujednoliconymi w skali międzynarodowej klauzulami kontraktowymi, z któiych wynikają określone obowiązki eksportera i importera, w tym również dotyczące transportu.
Importer bądź eksporter, wybierając konkretny środek przewozu towaru, zawiera odpow iednią umowę dotyczącą przewozu.
U mow a o przew óz tow arów - polega na tym, że jedna strona - przewoźnik - zobow iązuje się do przewiezienia towarów z miejsca nadania do miejsca przeznaczenia, a druga strona wysyłający - zobowiązuje się w zamian do zapłacenia określonego (w taryfie lub umow ie stron) wy nagrodzenia zwanego przewoźnym lub frachtem.
Umowa o przewóz ma charakter konsensualny, co oznacza, że do jej zawarcia wystarczy złożenie przez strony, we właściwej formie, zgodnych oświadczeń woli w tym przedmiocie.
W przy padku transportu między narodowego powszechnie stosuje się pisemną formę umów o przewóz.
U mow ę przew ozu - uw aża się za zawartą z chwilą, gdy kolej przejęła do przewozu przesy łkę wraz z listem przewozowym częściowo wypełnionym przez nadawcę i stwierdziła jej przyjęcie przez odciśnięcie stempla z datą.
Międzynarodowy kolejowy list przewozowa składa się z 5 egzemplarzy:
- oryginału towarzyszącego przesyłce i przeznaczonego dla odbiorcy (formularz oznaczony cyfrą 1),
- ceduły przewozowej, która również towarzyszy' przesyłce, pozostając na stacji przeznaczenia: jest to dowód, ze zawarta umowa o przewóz została wykonana (formularz 2), - poświadczenie odbioru towarzyszącego ładunkowi do stacji przeznaczenia; służy ono też jako dokument dla wzajemnych rozliczeń między zarządami kolei (formularz 3),
- duplikatu, czyli wtórnika listu przewozowego przeznaczonego dla nadawcy, który jest dla niego dowodem nadania przesyłki i stanowi równocześnie dokument przewozowy, który jest wymagany przy dokumentowych formach zapłaty przy realizacji należności za towar (formularz 4),
- pierw opisu ceduły, który zostaje na stacji nadania (formularz nr 5).
Między narodowy kolejowy list przewozowy winien być sporządzony w dwóch językach kraju nadania oraz francuskim, niemieckim lub włoskim.
Nadawca wypełnia list przewozowy w miejscach oznaczonych pogrubioną linią.