2091575726

132

INGA OLEKSIUK

nie z argumentacją przyjętą przez ten organ, warunkiem sine qua non demokratycznego systemu rządów jest prawo obywatela do uczestnictwa w swobodnej w debacie. Należy uznać, że w sposób bezpośredni koreluje z nim możliwość poznania informacji, które mogą wpływać na decyzje wyborcze. Ponadto, znamienne jest związanie powyższych założeń z tezą, że jedynie obywatel biorący udział w niepodlegającej cenzurze dyskusji politycznej będzie w stanie odróżnić prawdę od fałszu¹.

Na tle powyższych wyjaśnień wydaje się oczywiste, że wszechstronny przepływ informacji, które dotyczą zbiorowego podejmowania decyzji, stanowi jedną z podstawowych zasad prawa wyborczego Rzeczypospolitej. Jednocześnie należy zauważyć, że tworzenie rozwiniętego systemu zabezpieczeń formalnych i materialnych w drodze ustawodawczej może wzbudzać wiele kontrowersji. Wobec tego, podstawowym problemem jest ustalenie zakresu stanowionych prawem gwarancji. Ponadto, gwałtowny rozwój społeczeństw informacyjnych prowadzi współczesnego prawodawcę do konfrontacji z jakościowo nową kategorią problemów.

W świetle takich wyzwań, należy z zadowoleniem powitać inicjatywę sejmowej Komisji Nadzwyczajnej przygotowania seminarium w sprawie znaczenia środków masowego komunikowania w kampanii wyborczej. W związku z zakresem przyjętej tematyki, do udziału w debacie zostali zaproszeni parlamentarzyści, przedstawiciele środków masowego przekazu oraz środowisko akademickie, które było reprezentowane głównie przez przedstawicieli ośrodków naukowych z Krakowa, Poznania i Warszawy.

Obrady otworzył przewodniczący Komisji, poseł Mirosław Czech, który w słowie wstępnym podkreślił, że celem przygotowywanych regulacji jest zabezpieczenie przynależnych każdemu obywatelowi publicznych praw podmiotowych. W tym kontekście gospodarz seminarium przedstawił główne problemy, przed jakim stoi ustawodawca polski w kwestii regulacji dostępu do radia i telewizji. Przede wszystkim wiążą się one z potrzebą stworzenia gwarancji instytucjonalno-prawnych, które uwzględniałyby zmiany ekonomiczne i technologiczne charakteryzujące polski rynek medialny. W ramach tego zagadnienia, na uwagę zasługuje kwestia ustalenia granic ingerencji prawnej na rzecz kształtującej się kultury i zwyczaju politycznego. Kwestie przedstawione przez przewodniczącego obrad zostały rozwinięte przez zaproszonych referentów.

Wystąpienie prof. Stanisława Gebethnera było poświęcone problematyce dostępu do radia i telewizji komitetów wyborczych oraz kandydatów na posłów i senatorów. Rozpoczynając swoją wypowiedź od kwestii terminologicznych, mówca przedstawił implikacje społeczne oraz konstytucyjno-prawne związane z przyjęciem terminów: „kampania wyborcza” i „agitacja wyborcza”². Podstawowa część wystąpienia dotyczyła formalnoprawnych i mate-rialnoprawnych zasad udostępniania czasu antenowego przez publicznych oraz niepublicznych nadawców na rzecz komitetów wyborczych. W ramach tego zagadnienia szczególnego znaczenia nabrała analiza aspektów materialnych. Zgodnie z przedstawioną przez referenta argumentacją, nieodpłatny czas dostępu do radia i telewizji komitetów wyborczych powinien

1

Za klasyczną w tej mierze uchodzi argumentacja przedstawiona przez J.S. Milla, w eseju O wolności. Do niej odwołuje się znakomita większość amerykańskich politologów i prawników, zajmujących się tym zagadnieniem.

2

Profesor S. Gebethner wskazał również na kontrowersje związane z wykorzystaniem nowych synonimów dla określenia pojęcia czasu antenowego wykorzystywanego w celach kampanii politycznej oraz audycji wyborczych. Wątpliwości w przekonaniu referenta wzbudzają wyrazy potoczne typu: spot, reklamówka, których stosowanie w oficjalnych wypowiedziach prowadzi do wielu nieporozumień.