76
Afrykanie najczęściej kończyli szkoły średnie według anglosaskiego lub francuskiego systemu oświaty. Uczęszczali do szkół średnich cyklu długiego według francuskiego modelu szkolnictwa lub do szkół średnich według modelu angielskiego. I tak w Nigerii, Ghanie lub Kenii szkoła średnia trwała 6 lat, a w Senegalu czy Burundi - 7 lat i zwykle podzielona była na dwa cykle 3+3 lub 4+36\ WAlgierze natomiast obowiązywał model kształcenia 9+3+3. W Tanzanii modelem struktury szkolnej było 7+4+2, przy czym obowiązkowa była tylko szkoła podstawowa, a ostatnie 2 lata szkoły średniej to były klasy przygotowujące do studiów wyższych. Natomiast Ugandę charakteryzował model kształcenia 6+3+2.
Spośród studentów azjatyckich Wietnamczycy kończyli na ogół dziesięcioletnią trzystopniową szkołę średnią (4+3+3). W Japonii obowiązkiem szkolnym objęta była szkoła podstawowa sześcioletnia oraz trzyletnia niższa szkoła średnia, następnie młodzież mogła uczyć się dalej w szkole średniej lub technikum. Afganistan przyjął model kształcenia 4+4+2, przy czym obowiązek szkolny obejmował 8 lat kształcenia i 2 lata szkoły średniej64.
Dość skomplikowany był również stopień organizacji szkół, do których uczęszczali studenci z Ameryki Łacińskiej. Najbardziej jednolite szkoły kończyli studenci z Kuby, których model kształcenia wyglądał następująco 6+3+3, czyli że po ukończeniu sześcioletniej szkoły podstawowej uczęszczali do sześcioletnich szkół średnich bądź zawodowych.
Studenci z krajów europejskich reprezentowali poziom przygotowania ogólnego i kierunkowego zbliżony do poziomu absolwentów polskich szkół średnich, jakkolwiek istniało pewne zróżnicowanie systemów szkolnych. I tak w Wielkiej Brytanii występował model kształcenia 6+3, sześcioletnia obowiązkowa szkoła podstawowa, następnie szkoła średnia i dalsze kształcenie na szczeblu średnim
- wyższym. W Szwajcarii obowiązek szkolny trwał co najmniej 9 lat - szkoła podstawowa, a nieobowiązkowa szkoła średnia trwała 3-4 lata. W Czechach, byłej Jugosławii i na Węgrzech po szkole podstawowej młodzież uczęszczała do czteroletnich gimnazjów ogólnokształcących, natomiast w Bułgarii i krajach skandynawskich po dziewięcioletniej szkole podstawowej kształcono się w trzyletnich gimnazjach.
Słuchacze SJPdC w Łodzi wykazywali różnorodne zainteresowania i wybierali różne kierunki studiów wyższych.
Rodzaje szkół wyższych, wybrane przez absolwentów Studium w latach 1967-2002, to: politechniki - 3557 osób, uniwersytety - 2858 osób, akademie medyczne - 2351 osób, akademie i wyższe szkoły rolnicze - 406 osób, AGH
- 374 osoby, akademie i wyższe szkoły ekonomiczne - 329 osób, AWF - 218 osób, studia doktoranckie - 180 osób, SGPiS - 171 osób, SGH - 145 osób,
M E. Pachocińska, Oświata w Czarnej Afryce, „Oświata i Wychowanie” 1986, s. 298-302. M S. Frycic, J. Koblewska, Struktury szkolne na świecie, „Nowa Szkoła” 1986, nr 2.