2212787991

Studia i Refleksje 13

obronę ludzi pracy, swobodę poszukiwań twórczych, wolność myśli i publicznej wypowiedzi"

Zestaw tych postulatów i ich charakter dowodzą, ze ZMS pragnął być autentycznym, znaczącym podmiotem życia politycznego, mającym własne zdanie co do treści i biegu spraw publicznych. Oznaczało to, że Związek, stojąc na gruncie ideologii socjalistycznej, będzie wysoko cenił wartości demokratyczne, prawa człowieka i obywatela. Zakładał, ze w szeregach organizacji będą wyrastać ludzie odważni, poszukujący, krytyczni, aktywni, pełni inicjatywy, ludzie czynu, niespokojni, nie godzący się przyjmować prawdy na słowo, potrafiący bronić swego zdania i swoich racji, konsekwentni w walce z krzywdą i złem. Był to inny język, nacechowany świeżością i śmiałością myśli, czystością intencji, może z dozą pewnego marzycielstwa, ale otwarty i nieskrępowany

Radykalizm orientacji ideowopolitycznej ZMS z początków jego istnienia spotykał się z różnymi, często skrajnymi, opiniami, obawami o „zbaczanie z kursu", odchodzenie od założeń i charakteru socjalistycznego związku młodzieży, niedocenianie niebezpieczeństwa wykorzystania żarliwości i ideowości młodych przez siły wrogie socjalizmowi. Istotnie, nie brakowało wówczas chętnych do skierowania „popażdziernikowej odwilży", krytyki stalinizmu na drogę demontażu socjalizmu w Polsce Nazywano to wówczas „potrzebą przejścia do drugiego etapu". Ale ZMS. mimo swego dyskusyjnego rozgorączkowania, był daleki od tego. aby znaleźć się w jednym szeregu z wyrazicielami tendencji demontażu socjalizmu w Polsce Krytycyzm ZMS wobec naruszeń zasad ideowych i praktyk stalinizmu w Polsce miał inne podłoże, z innych wyrastał przesłanek Był motywowany troską o losy socjalizmu w Polsce i we współczesnym świecie. o jego czystość i ideową nośność Był właściwie kategorycznym upomnieniem się o szacunek dla norm i wartości ideologii socjalistycznej w życiu i w działaniu, w praktyce społecznej, w sprawowaniu władzy, kierowaniu ekonomią i polityką, w funkcjonowaniu instancji partyjnych i urzędów państwowych. Chodziło po prostu o ludzki, humanistyczny wymiar socjalizmu, przy czym - co warto przypomnieć - w wersji biało-czerwonej, tzn. wchłaniającej patriotyczne aspekty i wątki myśli i praktyki polskiej lewicy, usuwane w cień bądź eliminowane z działalności partii i życia społecznego w okresie stalinizmu, z wyraźną szkodą dla działalności wychowawczej. Niedocenianie bądź pomniejszanie znaczenia tradycji narodowych w programach lewicy, natomiast eksponowanie kominternowskich aspektów internacjonalizmu było po prostu szkodliwe.

Stonowanie werbalnego radykalizmu ideowopolitycznego „wczesnego" ZMS. pewne wyciszenie i złagodzenie krytyki me