2212788140

Studia i Refleksje 45

Pełniejsze uczestnictwo w zarządzaniu, wyższa pozycja w życiu społecznym oznaczały konieczność przyjmowania na siebie odpowiedzialności nawet wówczas, gdy to uczestnictwo było „dobrodziejstwem z nadania", a nie skutkiem świadomego wyboru. Trudno dziś powiedzieć czy „wypłukiwanie" wiarygodności ZMS, pasywizacja i zobojętnienie mas członkowskich, chętnych do konsumowania dóbr, które Związek oferował, nieskorych do wspólnego wysiłku, zaangażowania osobistego, własnego wkładu w realizację programu i zasady samowychowania tak jak samokształcenia miały swe źródło w polityce schlebiania młodzieży, tak widocznej w okresie gierkowskim, czy też w zlekceważeniu przez kadry kierownicze Związku symptomów kryzysu, narastającego w organizacji. Być może. były i inne przyczyny. Warto rozważyć, czy decyzje VI Zjazdu PZPR z roku 1971. określające rolę młodzieży w realizacji programu przyspieszonego rozwoju, sugerujące zmiany organizacyjne w kierunku unifikacji ruchu młodzieżowego, me wywarły ujemnego wpływu na skuteczność działań wychowawczych ZMS Punktem wyjścia do tej koncepcji było przekonanie, ze pełniejsza „synchronizacja działań organizacji młodzieżowych" przyczyni się do zintensyfikowania działań wychowawczych i w dziedzinie pracy dla kraju Zakładano, ze większa liczba i różnorodność zadań podniesie dynamikę działań organizacji młodzieżowych a zarazem ich dyspozycyjność.

Nie ulega jednak wątpliwości, ze w końcowych latach swego istnienia, po roku 1970. w organizacji narastały procesy, które z czasem doprowadziły do dryfowania Związku w kierunku instytucjonalizacji. przekształcama«się czy upodobniania do czegoś w rodzaju urzędu do spraw młodzieży. Znajdowało to m in wyraz w coraz natarczywiej pojawiającym się pytaniu: czy ZMS jest organizacją młodzieży, czy organizacją dla młodzieży? Toczyły się wokół tego spory i dyskusje. Nie był to pozorny dylemat, choć me brakowało opinii, ze sprawa me ma większego praktycznego znaczenia. Pełniejsza ocena charakteru i konsekwencji tego dylematu wymagałaby osobnych badań, przede wszystkim jednak świadectwa - wypowiedzi i opinii ludzi, byłych działaczy Związku z tamtego okresu

Dorobku wychowawczego ZMS kwestionować me sposób, cokolwiek by się nie powiedziało o wielkich nadziejach i wielkich rozczarowaniach, związanych z istnieniem tej organizacji, me wykorzystanych szansach i braku obiektywnych warunków, by trwać przy ideałach polskiego Października

Najlepszym, wymiernym świadectwem dorobku wychowawczego ZMS są aktualne postawy polityczne i ideowe ludzi z pokolenia ZMS. dla których