2212788288

4. Zastosowanie strategii transplantacji

Badając zagadnienie dotyczące metod tłumaczenia frazeologizmów polskich na język niemiecki, można odnotować, iż jednym ze sposobów przekładu chętnie stosowanym jest strategia transplantacji. W opracowaniach naukowych, podejmujących problem metod tłumaczenia, transplantację określa się jako „przeniesienie w niezmienionej formie z tekstu języka oryginału do tekstu języka przekładu”²⁴. Definicję tę zaadoptowano do badania w niniejszej dysertacji, nadając jej szerszy zakres oraz określając jako: tłumaczenie dosłowne poprzez dokładne odwzorowanie elementów i struktury frazeologizmu języka wyjściowego - czyli skalkowanie struktury i elementów leksykalnych tegoż frazeologizmu, np. wrócić, wracać, powracać jak. niczym bumerang -wie ein Bumerang wiederkehren, mieć kogoś, coś na oku - uber alles ein Auge haben.

4.1. Transplantacja + ekwiwalencja maksymalna Zwrot z grupą przyimkową

P: To jest bardzo duża kolonia, więc trzeba mieć na oku wszystko 24 godziny. (SW 2004/31,6)

N: Die Turnusse ztihlen mehrere Teilnehmer, daher muss man tags- nnd nachtsiiber uber alles ein Auee haben. (SW 2004/31,6)

lp.	Kryterium formalne	Kryterium semantyczne	Kryterium stabilności	Kryterium strukturalne	Rodzaj ekwiwalencji	Strategia
110.	zwrot	-	stabilny	grupa przyimkową	maksymalna	transplantacja

Frazeologizm mieć kogoś, coś na oku oznacza ‘obserwować kogoś, coś, uważać na kogoś, na coś, pilnować kogoś, czegoś, nadzorować kogoś, coś’ (kto + ma na oku + kogo, co); (BL 2003: 490). Ekwiwalentem słownikowym jest zwrot jdm im Auge haben (PI 1995: 922). Przekład wskazuje, że obrazy językowe pokrywają się, występują nieznaczne różnice strukturalne. W języku niemieckim funkcjonuje frazeologizm seine Augen uberall, vorn und hinten haben - ‘alles genau beobachten, damit einem nichts entgeht’ (Duden11: 72). Inny proponowany frazeologizm synonimiczny jdn etw. nicht aus dem Auge, aus den Augen lassen - 'jdn, etw. scharf beobachten’ (Dudenl 1: 74).

Zwrot - struktura porównawcza

P: Stad jak bumerang wraca temat stałego poszukiwania oszczędności, które czasami mogą polegać nawet na ograniczaniu działalności niektórych oddziałów szpitalnych (...). (SW 2003/28, 15)

N: Wie ein Bumerane kehrt daher die Idee wieder. stels nach Einsparungen zu suchen. (SW 2003/28, 15)

²⁴ Czyli jako: „ (.. ) beibehalten, (...) unverandert aus dem AS-Text in den ZS-Text ubernehmen” (Tęcza 1997: 128).

111