3236691655

Podstawy organizacji i ekonomiki transportu - wybrane zagadnienia

Z kolei źródła potrzeb dotyczących przemieszczania osób obejmują m.in. takie czynniki, jak:

•    przestrzenne rozmieszczenie osadnictwa i miejsca pracy;

•    przestrzenne rozmieszczenie miejsc związanych z działalnością edukacyjną, kulturalną, sportową;

•    standard życia ludności;

•    potrzeba wykorzystania czasu wolnego.

Inna klasyfikacja potrzeb przewozowych opiera się na odniesieniu potrzeb do sfery produkcji i osadnictwa. W tym aspekcie dzieli się potrzeby na cztery grupy:¹⁵

•    potrzeby przewozowe występujące w obrębie układu produkcyjnego - obejmują przede wszystkim potrzeby odnoszące się do transportu ładunków (surowce, materiały, komponenty do produkcji, półfabrykaty);

•    potrzeby przewozowe występujące w obrębie układu osadniczego - obejmują przewozy osób w związku z zaspokajaniem codziennych potrzeb, jak nauka, zakupy, przejazdy w celach kulturalnych (np. wyjście do kina), sportowych (np. udział w meczu piłkarskim);

•    potrzeby przewozowe występujące na styku układu produkcyjnego i osadniczego - obejmują przewozy ładunków, które stanowią dobra konsumpcyjne i są nabywane przez ludność;

•    potrzeby przewozowe na styku układu osadniczego i produkcyjnego - wynikają z dojazdów do pracy ze względu na odległość przestrzenną miejsca zamieszkania i miejsca pracy.

Potrzeby transportowe mają swoje odzwierciedlenie w popycie na usługi przewozowe. Popyt określony jest jako zamiar zakupu usługi transportowej, za którą usługobiorca jest gotowy zapłacić określoną w danym czasie cenę przy odpowiednich możliwościach płatniczych. Wśród podstawowych czynników kształtujących wielkość popytu należy wymienić:¹⁶

•    wielkość i strukturę zapotrzebowania na przewozy pasażerskie i ładunków -wynika z nierównomiernego rozmieszczenia układów produkcyjnego i osadniczego, jak również lokalizacji produkcji i konsumpcji, np. import produktów pochodzenia przemysłowego z Chin przez kraje UE ma swoje odzwierciedlenie w popycie na morskie przewozy kontenerowe w relacji Azja Południowo-- Wschodnia - Europa;

¹⁵    A. Piskozub (red.), Ekonomika transportu, WKiŁ, Warszawa 1979, s. 252-253.

¹⁶    Szerzej: E. Mendyk, Ekonomika transportu, Wyższa Szkoła Logistyki, Poznań 2009, s. 106-108.