2212788497

niecałe 8%²⁹. Zaprezentowane dane statystyczne są jedynie informacją ogólną, nie wskazują np. na przyczyny, skądinąd dość wysokiego wskaźnika przekładów, które zakończyły się niepowodzeniem. I tak np. liczbę nieprawidłowych translatów (w sumie 26) w znacznym stopniu zwiększają zastosowane w tłumaczeniu negatywne procedury tzw. pozornej adaptacji i imitacji, neutralizacji i eksplantacji. W całym materiale badawczym stwierdzono aż 19 przypadków zastosowania tych w istocie quasi-strategii (adaptacji i imitacji) oraz quasi-negatywnych procedur (neutralizacji i eksplantacji), co stanowi 6,3% wszystkich 300 analizowanych tekstów oryginalnych i ich niemieckich translatów. Podstawowym czynnikiem motywacyjnym - de facto niezamierzonym - zastosowania pozornych strategii i pozornych negatywnych procedur było w rzeczywistości mylne (chociaż w odczuciu i świadomości tłumacza prawdziwe) przeświadczenie o wyborze właściwej metody przekładu³⁰

Przeprowadzone badanie pozwoliło nie tylko zrealizować założone cele. Analiza dostarczyła informacji i wskazała na inne istotne zagadnienia, ściśle związane z tłumaczeniem polskich struktur frazeologicznych na język obcy, w tym wypadku - na język niemiecki.

Z językoznawczego punktu widzenia interesujące są między innymi spostrzeżenia, dotyczące porównania procesu translacji dwóch podstawowych grup związków frazeologicznych: frazeologizmów w postaci kanonicznej i zmodyfikowanych. Wyniki analizy dowodzą, iż te drugie sprawiają więcej trudności. Jedną z głównych przyczyn tych trudności jest zastosowana modyfikacja frazeologiczna, czasami na tyle zaskakująca, iż zdanie zawierające taki związek frazeologiczny staje się prawie nieprzetłumaczalne. W takiej sytuacji językowej wybór metody przekładu, która w przypadku zastosowania pozwoliłaby przekazać odbiorcy sens znaczenia tego zdania w języku docelowym, jest bardzo trudnym zadaniem dla tłumacza. O szerokich możliwościach modyfikacji frazeologizmów świadczy przytoczony przykład, który jest zaledwie jednym z wielu przykładów modyfikacji frazeologicznych, tworzonych na bazie tego samego frazeologizmu podstawowego.

Frazeologizm jątrzyć, rozdrapywać stare rany, który w formie słownikowej oznacza 'wywoływać bolesne wspomnienia, przypominać, poruszać drażliwe sprawy, smutne okoliczności’ (Dubisz 2003, t. 3: 885), zastosowano w dwóch różnych zdaniach, pochodzących z innych periodyków o całkowicie odmiennych semantycznie tekstach.

²⁹    Dane te są reprezentatywne wyłącznie dla niniejszego badania i nie mogą stanowić podstawy do zbyt szerokich uogólnień.

³⁰    Por. podrozdziały: 1.4., 5 2., 6.2. w ROZDZIALE II oraz podrozdziały: 2.3, 5.2. w ROZDZIALE III CZĘŚCI PRAKTYCZNEJ pracy.

206