223428086

139

Recenzje

włókiennicze, a blisko 60 na metalowe. To zagadnienie zastępowania przemysłu bawełnianego przez inne gałęzie jest specjalnie istotne dla przemysłu polskiego, szczególnie w okręgu łódzkim.

Autor ciekawie przedstawia walkę przemysłu bawełnianego z konkurencją światową i próby przeorganizowania się dla przeciwstawienia niekorzystnej koniunkturze. Jako główne problemy włókiennictwa brytyjskiego uważa poza tą walką toczoną przez przemysł bawełniany, oparcie przemysłu wełnianego na własnej (częściowo) bazie surowcowej i na krajowym odbiorcy, a także nowe możliwości, jakie niesie ze sobą przemysł włókien sztucznych i syntetycznych.

Ludwik Straszewicz

C. V o t r u b e c, J. Mareś. Praha v obrazech. Wyd. Statni pe-dagogicke nakladatelstvi. Praha 1959, s. 10 + 62 fotografie.

Dla zaopatrzenia szkolnictwa w odpowiednie materiały poglądowe, praskie wydawnictwo pedagogiczne podjęło w roku 1958 inicjatywę opublikowania serii albumów geograficznych z fotografiami wraz z odpowiednim tekstem objaśniającym Po wydaniu kilku tomów poświęconych poszczególnym krajom ^{1 2}, wydano monografię miasta Pragi. Zestaw 62 zdjęć dobrali dwaj autorzy tekstu, w którym scharakteryzowano pokrótce środowisko geograficzne miasta, jego dzieje, zaludnienie i obecne funkcje. Komentarz opisowy uzupełnia kilka schematycznych mapek miasta (podział na dzielnice, gęstość zaludnienia, struktura przemysłu w poszczególnych dzielnicach, potoki ruchu tramwajowego) oraz 16 tabel. W tekście autorzy ustawicznie odwołują się do zdjęć, które stanowią główną część pracy. Zdjęcia te zaopatrzone są w krótkie podpisy objaśniające i interpretujące z geograficznego punktu widzenia przedstawiane widoki. Należy podkreślić, iż zestaw bardzo interesujących zdjęć nie był dobierany jedynie z punktu widzenia estety. Chodziło bowiem o monografię geograficzną, pokazującą poszczególne fakty i zjawiska, określające charakter milionowej metropolii. Niemniej urok piękna starego miasta wpłynął na to, że jemu właśnie poświęcono najwięcej obrazów.

Doceniając walory opublikowanej pracy należy zwrócić uwagę na pewne braki, szczególnie istotne dla osób nie znających bliżej miasta. Za najważniejszy uznać należy brak plajiu pokazującego położenie i strukturę przestrzenną miasta, wzajemny układ centrum, dzielnic mieszkalnych i przemysłowych. Zamieszczenie takiego planu, ewentualnie uzupełnionego mapką rozwoju terytorialnego miasta wraz z najbliższą okolicą, byłoby bardziej celowe niż ograniczenie się tylko do sztychu z XVII w.

Wprawdzie urozmaicona rzeźba terenu (względne różnice wysokości sięgają 200 m) stwarza możliwości wykonywania zdjęć panoramicznych, to jednak żałować należy, iż nie udało się autorom wykorzystać żadnych fotoplanów ani zdjęć lotniczych coraz powszechniej spotykanych w tego typu opracowaniach.

W sumie należałoby życzyć wydawcom wydania podobnych albumów dla innych miast czechosłowackich.

Leszek Kosiński

1

   Album składa się z luźnego zbioru plansz we wspólnej obwolucie.

2

   Dotychczas wydano zestawy ilustracji dla Polski, Węgier, Bułgarii, NRD i krajów północnoeuropejskich. W druku znajduje się zestaw dla Słowenii.