P1010016 (4)

144 7. Poród prawidłowy

30-60 min papierek zabarwił się na niebiesko. to nastąpiło pęknięcie pęcherza płodowego.

Temperatura ciała

■    Ryzyko zakażenia występuje po pęknięciu pęcherza płodowego! Im dłużej otwarta jest jama macicy, tym większe jest ryzyko zakażenia. Z chwilą pęknięcia pęcherza płodowego brak jest bariery między jałową jamą macicy a zawierającą drobnoustroje pochwą. Drobnoustroje z pochwy wstępują do jamy macicy!

Czy rodząca jest w terminie porodu?

■    Obliczanie p. str. 19.

Czynność skurczowa

■    Kiedy rozpoczęły się regularne skurcze? Do chwili obecnej poród trwa (ile) godzin. O czasie trwania porodu p. str. 198.

Praktyczna uwaga. Główną przyczyną podwyższonej temperatury podczas porodu, poza pęknięciem pęcherza płodowego, jest przedłużający się poród.

■    Czy przejściowo skurcze były słabsze? Jak często występują skurcze? Czy są silne? Jak długo trwają? Jak długa jest przerwa między-skurczowa?

Gdzie (na jakiej wysokości) znajduje się główka (pośladki) płodu?

Jakie jest rozwarcie szyjki macicy?

Czy wysłuchiwane tony serca płodu są prawidłowe lub czy karduMokogram jest prawidłowy?

Główne pytanie 3: Przebyte porody?

Wieloródki należy pytać o liczbę dzieci, ich wiek. Żywe i martwe urodzenia? Liczba poronień i porodów przedwczesnych?

Sposób ukończenia porodów — samoistne czy operacyjne (kleszcze? cięcie cesarskie?).

Czar trwania porodu? Czy czynność porodowa podczas poprzednich porodów wystąpiła samoistnie? Czy otrzymywała leki kurczące macicę?

Okres łożyskowy. Krwawienia? Czy p_0p|_ó. wydobywano ręcznie?

Połóg: Podwyższona temperatura ciała krwawienia, zapalenie piersi?

Urodzeniowa masa ciała dzieci?

Kiedy odbył się ostatni poród?

Czy dzieci żyją, czy są zdrowe?

Zewnętrzne i wewnętrzne badanie rodzącej

Przed badaniem myć ręce i przedramiona mydłem, ciepłą wodą i szczotką przez 1 -2 min.

Praktyczna wskazówka. Badanie zawsze rozpoczynać podczas przerwy międzyskurczo-wej! Badanie zewnętrzne może być wykonane tylko w przerwie międzyskurczowcj, badanie wewnętrzne wydłuża się do początkowej fazy skurczu; podczas skurczu wyraźniej wyczuwa się, czy pęcherz jest zachowany, czy już pękł oraz jak nisko schodzi część przodująca podczas skurczu.

Badanie zewnętrzne

Badanie zaczyna się zawsze od oglądania (p. str. 22), po czym następuje badanie zewnętrzne i badanie przez pochwę (p. str. 23, 30).

Praktyczna wskazówka. 1. Należy ocenić po kolei 4 czynniki porodu (podstawowa zasada położnictwa!): a) płód, b) miednicę, c) czynność skurczową, d) szyjkę macicy. 2. Łączna ocena wszystkich tych czynników (główka dziecka —» miednica —» czynność skurczowa —¹ rozwarcie szyjki) ma większe znaczenie niż pojedynczy czynnik! W ten sposób w przypadku miednicy zwężonej ocenia się stopień niewspólmiemości porodowej i tym samym możliwość porodu drogami natury.

Przebieg porodu zależy od tego, w jakim stopniu 4 podstawowe czynniki porodu dziecko, miednica, skurcze i rozwarcie szyjki odbiegają od normy.

■    nasilić skurcze środkami fizycznymi i farmakologicznymi,

■    osłabić skurcze za pomocą leków.

■    zmienić kierunek działania skurczów przez zmianę ułożenia rodzącej (str. 173) w ten sposób, aby parcie powstałe podczas skurczu skierować na tę część płodu, która ma zstępować i stać się punkiem prowadzącym.

Skurcze bada się za pomocą dłoni ułożonej na brzuchu, przy tym czas trwania skurczu i przerwy międzyskurczowej ocenia się za pomocą zegarka. Ponadto czas trwania skurczów, przerwy między nimi oraz ich nasilenie rejestruje się za pomocą kardiotokografii (p. str. 162).

Ujście szyjki macicy. 4. główny czynnik porodowy to ujście zewnętrzne (ostium uteri) i ujście wewnętrzne szyjki (ostium intemum canalis islli-mi).

Często rozwieranie kanału i ujścia szyjki macicy następuje bardzo powoli ze względu na zbyt duże napięcie i twardość tkanek. W tym przypadku nie leki kurczące macicę, lecz tylko leki rozkurczające (spazmolityczne) pozwalają osiągnąć cel. Nacięcia szyjki zarezerwowane są dla szczególnych sytuacji.

Należy zawsze dążyć do ukończenia porodu | drogami natury: jeśli idzie samo, idzie najlepiej! Sześć warunków samoistnego przebiegu porodu: 1.-3. Główka nie może być zbyt duża, musi być zdolna do adaptacji i prawidłowo się wstawiać. 4. Miednica nie może być zbyt wąska. 5. Skurcze muszą być prawidłowe (silne, regularne). 6. Musi postępować rozwieranie się szyjki macicy.

Płód. Pierwszy główny czynnik porodu obejmu- I jc elementy, które charakteryzują płód pod I względem położniczym: wysokość dna macicy I (p. str. 23), położenie płodu (p. str. 27), wiel- ' kość płodu, część przodująca (p. str. 25), jej wielkość. Ponadto:

•    ułożenie (p. str. 28) i wstawianie się (p. str. 28),

•    wysokość stania części przodującej (p. str. 147) i jej możliwości adaptacyjne (patrz ni-żej),

•    stan płodu (p. str. 158). ^{2 1}

Badanie wewnętrzne

Za pomocą badania zewnętrznego nic jest możliwa ani ocena rozwarcia szyjki macicy, ani ustalenie punktu prowadzącego. Precyzyjna diagnostyka położnicza polega na badaniu wewnętrznym!

Badanie przez pochwę. Jest (o rutynowe badanie podczas porodu. Badanie przez pochwę

1

Podatne kości czaszki i wąska główka dopasowują się znacznie łatwiej do kształtu miednicy przy założeniu, że występują wystarczająco silne skurcze (3. główny czynnik porodowy) mogące wykorzystać podatność główki.

Na I. główny czynnik porodu, płód, nic można istotnie wpływać, zwłaszcza wielkość (żywego) płodu jest niezmienialnym elementem. Jednak nieprawidłowe ułożenia i wstawiania się główki można skorygować przez odpowiednie ułożenie rodzącej.

Miednica. Na 2. główny czynnik porodu także nie można wpływać.

Operacje poszerzające kostny kanał rodny, np. symphysiotomia (przecięcie kości łonowej) obecnie nie są wykonywane.

Miednicę, jako główny czynnik, można obejść, wykonując brzuszne cięcie cesarskie (sectio cesą-rea abdominalis).

W przypadku wąskiej miednicy mierzy się ją (zwłaszcza sprzężną zewnętrzną, p. str. 30) i podczas badania przez pochwę ustala się, czy palec badający osiąga promontorium (p. str. 32).

Prawie tak samo ważna rolę. jak część kostna kanału rodnego (miednica), odgrywa miękka część kanału rodnego, zwłaszcza jego podatność na rozstę-powanie się pod wpływem napierającej główki.

Skurcze. 3. czynnik porodowy poddaje się sterowaniu. Położnik może:

2

Duża i twarda główka ma niewielkie możliwości adaptacyjne. Dotyczy to także główki, której kości ciemieniowe przylegają do siebie tak ściśle, że nie wyczuwa się szwu strzałkowego. W takim przypadku kości ciemieniowe nie będą mogły zachodzić na siebie, aby ułatwić zstępowanie główki do miednicy.