158 7. Poród prawidłowy
Rft. 7-54. Ictii w ułożeniu pnygięriowym (w prawidłowym połażeniu potylicowym) najniższy punki główki osiągnął linię międzykolccmą, to znajduje się ona głęboko we wchodzie miednicy i jest w nim ustalona.
Hyc. 7-55. Jeżeli w ułożeniu odgięciowym (na iję. ułożenie twarzyczkowc) najniższy punkt główki osiągnął linię międzykolcową. to najwięksi obwód główki znajduje się jeszcze nad wchodem miednicy.
irniuch odpędowych główka jest głęboko we wchodzie miednicy i jcsl w nim ustalona, kiedy (kostny) punkt prowadzący znajduje się 2pakt poniżej linii międzykolcowej (tyc. 7-54,7-55).
Niedotlenienie podczas porodu. Niedotlenienie podczas porodu może być przyczyną śródporodowej śmierci płodu lub trwałych uszkodzeń dziecka. Nadzorowanie stanu płodu podczas porodu ma zatem duże znaczenie!
Nieprawidłowa częstotliwość czynności serca płodu (klasyczna definicja): częstotliwość czynności serca płodu w ciągu 3 kolejnych skurczów < 100/min i nic poprawia się! Rezultatem jest stan ostrego zagrożenia płodu!
Techniki nadzoru
• Osluchiwanie - wysłuchiwanie tonów serca płodu.
• Ocena barwy płynu owodniowego.
• Analiza krwi włośniczkowej w celu badania równowagi kwasowo-zasadowej płodu.
• Kardiotokografia -zapisywanie: 1) częstotliwości serca płodu, 2) skurczów macicy.
Prawidłowa częstotliwość czynności serca płodu wynosi 110- 150/min.
Praktyczna uwagą. Analiza krwi włośniczkowej płodu wykazała, że tylko około Vj płodów ze zwolnioną czynnością serca zagrożona jest wcwnątrzmacicznym niedotlenieniem. Wysłuchanie nieprawidłowej częstotliwości czynności serca płodu oznacza: 1) wykonać badanie kardiotokograficzne, 2) stara zasada położników, którzy nic stosują kardiotokografii, mówi: nieprawidłowe tony serca płodu -natychmiast ukończyć portki operacyjnie. 3) zastosować łącznic kardiotokografię i badanie krwi włośniczkowej płodu w celu dokładnej oceny stopnia zagrożenia!
Zwiastuny pogarszania się tonów sercu płodu 1. Przyspieszenie czynności serca płodu > 150/min (sygnał ostrzegawczy) i wahania częstotliwości > 40/min.
Odejście snuUki jest sygnałem ostrzegawczym, a nieprawidłowa czynność serca płodu jest sygnałem alarmowym!
7.3.2 Badanie krwi
włośniczkowej płodu
Definicja. Badanie mikropróbki krwi płodu.
Metoda nadzorowania stanu płodu podczas porodu (wczesne uchwycenie stanu przedkwasi-czego lub kwasicy u płodu) przez pobranie kilku kropel krwi z części przodującej płodu do oznaczenia pH (Saling, 1961).
Wartość diagnostyczna badania krwi wtośniczko-wej płodu jest powszechnie uznana! Różnic jest to badanie oceniane, zbyt często jest stosowane, uważają jedni, a inni nie stosują badanu krwi włośniczkowej w ogóle. Wydaje się to niezrozumiale, ponieważ w diagnostyce niedotlenienia kardiotokografia dostarcza często fałszywie dodatnich wyników, pożądane jest zatem badanie weryfikujące.
Rozsądne wydaje się zastosowanie badania kiwi włośniczkowej w 5% wszystkich porodów (Huch iwsp., 1994).
Technika. Zależnie od zaawansowania porodu część przodującą uwidacznia się za pomocą endoskopu lub wc wziernikach.
Do czasu całkowitego rozwarcia ujścia szyjki macicy i zejścia punktu prowadzącego poniżej linii międzykolcowcj zaleca się użycie endoskopu.
W przypadku bardziej zaawansowanego porodu do pobrania krwi włośniczkowej używa się wzierników.
Endoskopowe pobieranie krwi (ryc. 7-56)
• Ułożenie. Na łóżku porodowym kobieta leży w pozycji ginekologicznej. Zewnętrzne narządy płciowe obmywa się roztworem środka odkażającego.
• Sprzęt. Przed wprowadzeniem endoskopu należy przygotować wszystkie potrzebne narzędzia: narzędzie do nacięcia z ostrzem wystającym na 2 mm (głębokość nacięcia), rurkę
Stale przyspieszona czynność serca płodu, akcentowane uderzeniu tonów serca płodu, znaczna amplituda czynności serca przekraczająca fizjologiczny zakres (110 -150), często z wypadaniem tonów serca (arytmia!), a także dłużej trwające zwolnienie czynności serca płodu < 100/min wskazują na zbliżające się niebezpieczeństwo.
■ Płód w stanic zagrożenia! Wskazane ukończenie porodu!
Praktyczna uwaga. Zwolnienie czynności serca płodu podczas wstawiania się główki do miednicy (objaw Gaussa) nic jest objawem zagrożenia, wymaga jednak dokładnej obserwacji czynności sercu płodu.
2. Odejście smółki (w położeniach główkowych, str. 42) stanowi wskazanie do kardiotokografii! Jeśli to nie jest możliwe, to poród należy ukończyć operacyjnie, jeśli nastąpi zwolnienie czynności serca płodu < 120/min (w ciągu 3 przerw międzyskurczowych).
Zielonkawy płyn owodniowy (rozpuszczona smółka) oznacza, że w danej chwili lub w przeszłości wystąpiło zagrożenie. Wskazane jest badanie kardiotokograficznc, ponieważ stan zagrożenia może wystąpić ponownie (ucisk pępowiny, zaburzenia krążenia łożyskowego).
Zielony płyn owodniowy; uformowana smółka w płynie owodniowym (konsystencja grochówki) jest sygnałem ostrzegawczym! Zagrożenie płodu ustąpiło dopiero co lub przed kilkoma godzinami (niedotlenienie —» nadmiar dwutlenku węgla i kwasu mlekowego —» kwasica —» przedwczesna pcrystaltyka jelit; patrz str. 276).
Praktyczna uwaga. Odejście smółki lub odpływ zielonego płynu owodniowego (rozpuszczona smółka) nic jest wskazaniem do ukończenia porodu, lecz wskazaniem do badania kardiotokograficzncgo, a w przypadku wątpliwego lub nieprawidłowego zapisu kardiotokograficzncgo, wskazaniem do badania krwi włośniczkowej.