194
7. Poród prawidłowy
Ryc. 7-94. Ręczne odprowadzenie wyn kowanej macicy wg Johnsona.
się całą dłoń, czubki palców układa się wokół pierścienia wynicowania lak, że wynicowana macica znajduje się w dłoni. Macicę przemieszcza się silnie w kierunku pępka. Odprowadzanie macicy jest wspomagane |w0 napinający się podczas jej przemieszczania aparat ak zadłowy przymacicz i więzadła obłe.
Jeśli wynicowanic macicy jest szybko rozpoznane to jej odprowadzenie jest zwykle łalwe.
Przed odprowadzeniem wynicowancj macicy m wolno oddzielać przylegającego do jej ściany loiyshl Może wystąpić obfite krwawienie, ponieważ uynico-wana macica nic może się kurczyć.
Jeśli podczas odprowadzania macicy wysiępng trudności, to zaleca się oddzielić łożysko, przy czym należy się liczyć z obfitym krwawieniem. Po odprowadzeniu macicy wskazane jest podanie oksytocyny w It-żylnym wlewie kroplowym. Ręka wewnętrzna powinni trzymać macicę do momentu jej mocnego obktir-czenia się.
Ze względu na ryzyko obfitych krwawień położnica w pierwszych godzinach po porodzie musi być poddana szczególnemu nadzorowi. Do zasadniczych zadań po porodzie należy: I) kontrola dróg rodnych, 2) ocena łożyska, błon płodowych, pępowiny.
Definicja. Okres polożyskowy obejmuje pierwsze 2 h po wydaleniu łożyska.
Pierwsza kontrola. Za pomocą dwóch jałowych gazików rozszerza się okolicę sromu i krocza w celu stwierdzenia ewentualnych uszkodzeń. Każda rana większa niż otarcie powinna być zaopatrzona chirurgicznie.
Po zabiegowych lub bardzo szybko przebiegających porodach należy we wziernikach skontrolować szyjkę macicy. Każde większe pęknięcie szyjki macicy, nawet jeśli nie krwawi obficiej, musi być zaopatrzone chirurgicznie.
Druga kontrola. Czy występuje krwawienie? Niebezpieczne jest nie tylko obfite krwawienie.
lecz także przewlekle skąpe krwawienie, ponieważ w ten sposób mogą objawiać się rozpoczynające się zaburzenia krzepnięcia.
Ułożenie w pozycji Fritscha (iyc. 7-95). Walu dokładnej oceny krwawienia pacjentkę układa się w pozycji Fritscha: położnicy podkłada się czysty podkład, pośladki zawija się do środka, a kończyny dolne układa się na krzyż. Na krocze zakłada się jałową wkładkę. Wypływająca z pochwy krew może gromadzić się w zaglf bieniu między udami a sromem, które mieści około 500 mi krwi.
Kontrola macicy. Czy macica jest prawidłowo obkurczorui, czy jej dno znajduje się znacznie poniżej pępka (str. 192)? Należy pamiętać, że konsystencja macicy jest zmienna z powodu skurczów poporodowych. Jeśli macica słabo się obkttfcza, to podaje się leki kurczące macicę (str. 191). Jeśli podczas porodu zastosowano farmakologiczną profilaktykę krwawień, to rzadko występuje potrzeba podania Icków kurczących macicę.
Obserwacja zabarwienia twarzy, tętna (wolne, dobrze wypełnione), oddechu (zwłaszcza po znieczuleniu), temperatury ciała.
Ryc. 7-95. Ułożenie po porodzie sposobem Fritscha -podwinięcie pośladków i skrzyżowanie nóg.
Łożysko ma kształt dysku o grubości 2-3 cm. Jego średnica wynosi 16-20 cm. Masa: 500-700 g. Jego wielkość zależy od wielkości płodu, relacje te wahają się jednak w szerokich granicach.
Kontrola wypełnienia pęcherza moczowego. Pełny pęcherz moczowy hamuje także skurcze poporodowe. Położnica często nic odczuwa parcia na mocz, mimo że pęcherz moczowy wypełnia się w wyniku szybko zwiększającej się diurczy. Jeśli po wielu próbach nic udaje się doprowadzić do samoistnego oddania moczu, to trzeba mocz odprowadzić za pomocą cewnika.
Przekazanie na oddział położniczy. Po wykonaniu zwykłych czynności pielęgnacyjnych położnica po 2 h przekazywana jest na oddział położniczy.
Nieprawidłowe postacie łożysk
■ LożysJu) o większej masw występuje w przypadkach cukrzycy, choroby hcmolityczncj płodu, kiły; łożysko o mniejszej masie występuje w przypadkach przewlekłej niewydolności łożyska.
■ Łożysko biomasie {płacenia membranacea), bardzo cienkie łożysko, które może być przyczyną wewnątrzmacicznego zahamowania wzrostu płodu.
■ Łożysko dwuczęściowe lub dwupłatowe {płacenia bipartita seu hilobata), powstaje w przypadku zagnieżdżenia się zarodka na krawędzi macicy, wtedy łożysko rośnie na przedniej i na tylnej ścianie macicy, w rezultacie powstają dwa (lub więcej) połączone ze sobą płaty łożyska.
■ Łożysko pierścieniowe {płacenia anularis), powstaje wówczas, gdy zniszczeniu ulega środkowa część łożyska.
■ Łożysko pozakosmówkowt {płacenia eztra-chorialis) z łożyskiem obwałowanym {płacenia inarginaia seu circunwallata). Błony płodowe odchodzą nic od brzegu łożyska, lecz tworzą wokół niego mniej lub hardziej wolny lub otwarty margines {płacenia marginaia). Brzeg ten jest często zawinięty (łożysko obwałowane, płacenia circumral/ata). Przyczyna powstania takiego łożyska nic jest znana. W obrębie zawiniętej płyty kosmkowej może łatwiej dochodzić do brzeżnego oddzielania się łożyska i w rezultacie do nawracających krwawień podczas ciąży i porodu. Umieralność okołoporodowa w tych przypadkach jest 2-krotnie większa.
Ocena popłodu. Po każdym porodzie łożysko należy dokładnie ocenić makroskopowo, zważyć i wymierzyć. Nawet w przypadku zmian makroskopowych łożysko powinno być zbadane histologicznie w kierunku chorób dziecka, ponieważ niektóre z nich można wykryć tylko za pomocą badania mikroskopowego (niewydolność łożyska, zakażenia).
Ocena matczynej (doczesnowej) powierzchni łożyska: czy jest kompletne, czy występują zawały lub naczyniak kośniówkowy.