20447 P1010015 (5)

142 7. Poród prawidłowy

Decydujące znaczenie ma zwiększona biosynteza prosłaglandyn w doczesnej i błonach płodowych. Zwiększenie biosyntezy prostaglan-dyn tłumaczy się miejscowym zmniejszeniem stężenia progesteronu, immunologiczną i nicza-kainą reakcją zapalną, przede wszystkim jako reakcją na bodziec bakteryjny i uwolnienie mediatorów - intcricukiny-I, interłcukiny-6. inter-Ieukiny-8, jak i czynnika martwicy nowotworów ( INF). Intcrleukina-I powoduje ponadto na-wędrowanic krwinek białych do szyjki macicy i miejscowe zwiększenie aktywności kolagenaz i proteaz. których działanie powoduje strukturalne zmiany w tkankach sajki macicy.

Czynniki mechaniczno-nerwowe. Od dawna wiadomo, że stres, np. strach, może wywołać czynność skuterową, prawdopodobnie na drodze reakcji ncrwowo-hormonalnej. Od dawna wiadomo także, że drażnienie wrażliwych zakończeń nctwowycli w okolicy ujścia wewnęlrznego kanału szyjki macicy może wywołać skurcze lub je nasilić. Wspomniane zakończenia nerwowe prowadzą do splotu maciczno-pochwowego (plerns uteroraginalis, p!exus Franketdtausert).

Splot maciczno-pochwowy. Wegetatywny splot znajdujący się w przymaciczu z włóknami pochodzącymi ze splotu podbizusznego dolnego i licznych zwojów nerwowych; odsyła włókna do macicy, pochwy, jajowodów, jajnika. W splocie tym występują wspólczulnc i przywspółczul-ne zwoje rozsiane w przymaciczu, na bocznych częściach obwodu szyjki macicy, które mają mieć wpływ na skurcze macicy podczas porodu: splot Frankenhdusera.

7.2.1 Zwiastuny porodu, początek porodu, przygotowanie rodzącej

Zwiastuny porodu

Wyróżnia się 7 zwiastunów porodu, które są wskaźnikami zbliżającego się porodu.

1. Obniżenie dna macicy. Dno macicy, które pod koniec 36. tygodnia ciąży osiągnęło luki że

browe, na 3-4 tygodnie przed porodem obniża się znacznie, do wysokości, jaką osiągało pod koniec 32. tygodnia ciąży.

J 2. Wstawianie się główki płodu do wchodu miednicy u pierwiastek. W ciągu ostatnich 3-4 tygodni przed porodem główka traci swoje swobodne ułożenie, przygina się znacznie (pierwszy zwrot) i potylicą wstawia się do wchodu miednicy.

3. Skurcze przepowiadające. Są to nieregularne twardnienia macicy występujące w ciągu ostatnich dni pized porodem, zwykle nicbolcsne.

4. Przemieszczenie się długiej osi szyjki macicy do osi kanału rodnego.

5. Dojrzewanie szyjki macicy. W ostatnich tygodniach ciąży szyjka macicy staje się miękka, bardziej podatna i rozciągliwa - jest dojrzała. Doświadczenie wykazuje, że macica jest gotowa do skurczów, jeśli podczas badania przez pochwę część pochwowa jest częściowo skrócona lub całkowicie zgładzona, a ujście zewnętrzne lub kanał szyjki macicy jest swobodnie drożny:

■ u pierwiastek dla 1 palca (1,5 cm),

■ u wieloródek dla 2 palców (3 cm).

6. Pierwsze „znaczenia Odejście krwistego śluzu z pochwy, wydalenie czopa śluzowego zamykającego kanał szyjki macicy. Domieszka krwi pochodzi z naczyń doczcsnowych, które są uszkadzane podczas rozciągania dolnego odcinka i odklejania się przylegających w tym miejscu błon płodowych.

7. Parcie na pęcherz moczowy w ostatnich tygodniach ciąży (i podczas porodu); jest to wynik bliskiego sąsiedztwa między maksymalnie przygiętą i nisko stojącą główką a pęcherzem moczowym.

Objawy porodu. Na zbliżający się poród wskazują następujące objawy.

1. Objawy ogólne. Okresowe kołatania serca, bóle głowy, ogólny niepokój, uderzenia krwi do głowy, uczucie gorąca, nerwobóle uciskowe (najczęściej na przebiegu nerwu kulszowego, także w miednicy mniejszej). Nawracające bóle okolicy krzyżowej. Zmniejszenie masy ciała w ciągu ostatnich dni przed porodem (str. 34).

1 3. Jeśli kobieta jnaczy": wydalenie czopa 1 śluzowego z kanału szyjki macicy.

Przygotowanie rodzące)

Rodzącą do porodu przygotowuje położna. Proponuje się:

■ wfew doodbytniczy w celu opróżnienia jelit i pobudzenia czynności skurczowej,

■ kąpiel w wannie lub prysznic w celu rozluźnienia lub pobudzenia skurczów.

Obecnie najczęściej rezygnuje się ze skracania lub golenia owłosienia łonowego (ewentualnie goli się okolicę nacięcia krucza, pizyp. tłum. j.

2. Przewód pokarmowy. Wymioty, biegunka, htak łaknienia, wzdęcia wskutek ucisku na odbytnicę.

3. Narządy płciowe. Zwiększone uptawy, uczucie pełności w okolicy sromu.

4. Krótko przed porodem zmniejsza sif zwykle odczuwanie ruchów płodu, co ciężarne zauważają i jest to powodem pytań z ich strony.

Początek porodu

Poród rozpoczął się, jeśli wystąpią dwa objawy postępu porodu. 1. Regularne skurcze co 10 min w ciągu co najmniej 30 min. Początkujący położnik nic powinien ich mylić ze skurczami przepowiadającymi.

Praktyczna uwaga. Skurcze przepowiadające są czasem tak silne i trwają lak długo, że są mylone ze skurczami okresu rozwierania, po czym ustępują, aby wystąpić ponownie po wielu dniach i przejść w skurcze rozwierające.

Badanie przez pochwę wykazuje, czy przez jakiś czas występowały skurcze rozwierające.

• U pierwiastki: 1) częśćpochwowa jest częściowo skrócona lub zanikła, 2) ujście szyjki macicy jest rozwarte co najmniej na opuszkę palca (przy zanikłej części pochwowej ujście szyjki macicy jest zwykle bardziej rozwarte).

• Uwieloródck: I) część pochwowa jcsl częściowo skrócona, 2) ujście szyjki macicy przepuszcza 2 palce.

2. Pękł pęcherz płodowy, odpływa płyn owo-dniowy.

Praktyczna uwaga. Jeśli pękł pęcherz płodowy, to kobietę traktuje się jak rodzącą, niezależnie od tego czy występuje czynność skurczowa, czy nie!

Zdarza się, że po pęknięciu pęcherza płodowego regularne, samoistne skurcze występują dopiero po dniach, a nawet tygodniach.

7.2.2 Wywiad, badanie

rodzącej, poród samoistny

Wywiad i badanie powinny pozwolić możliwie najszybciej ustalić sytuację położniczą.

Wywiad przy łóżku rodzącej

Podstawowe pytanie 1: nazwisko, wiek. który I poród (sir. 19). Podstawowe pytanie 2: dotychczasowy przebieg ciąży? A więc 1) stan pęcherza płodowego, 2) temperatura ciała, 3) termin porodu? 4) czynność skurczowa, 5) na jakiej wysokości jest główka płodu, fi) rozwarcie szyjki macicy? 7) wysłuchanie tonów serca płodu lub KTG.

Pęcherz płodowy

■ Czy pęcherz jest zachowany? Czy płyn owo-dniowy odpłynął gwałtownie? Ile? Pełna szklanka? Czy więcej?

■ Jeśli pęki pęcherz płodowy. Kiedy (dokładnie) pęki pęcherz płodowy? Od tego czasu minęło (ile) godzin. Test z papierkiem lakmusowym. Jeśli są wątpliwości co do pęknięcia pęcherza płodowego, to na srom nakłada się wkładkę z papierkiem lakmusowym. Jeśli po