117828320

próbki są podobne w sensie chemicznym, to są one położone blisko siebie na projekcji wyników [80, 101].

3. Porównanie efektywności wyodrębniania frakcji lotnej z różnych gatunków szałwii (Salvia L.) przy użyciu czterech technik izolacyjnych

W dzisiejszych czasach identyfikacja różnych gatunków roślin jest niezwykle potrzebna, jednakże jest ona zarazem bardzo trudna. Może być wykonywana różnymi metodami. Najstarsze z nich to badania makroskopowe, następnie nadszedł czas na badania mikroskopowe, a obecnie stosuje się do tego celu analizę składu chemicznego roślin [102]. Ostatnio nowoczesne metody analityczne pozwalają na coraz dokładniejsze określenie składu chemicznego materiału roślinnego oraz na chemotaksonomiczną klasyfikację gatunków, czyli na klasyfikację organizmów ze względu na ich skład chemiczny.

Wiele leków ziołowych w przypadku przedawkowania lub niewłaściwego stosowania może spowodować poważne skutki uboczne. Ponadto obecny renesans na skalę światową zastosowania leków ziołowych doprowadził do wzrostu popytu na te preparaty i do jednoczesnego spadku ich jakości. Potrzeba ustanowienia systematycznego podejścia do standaryzacji surowców i preparatów ziołowych oraz zaprojektowanie doskonalszych metod służących do tego celu wydają się niezbędne [103]. Różne metody mogą być wykorzystywane do fitochemicznej standaryzacji surowców ziołowych, na przykład fingerprintowanie chromatograficznych profili stężeniowych, czy ilościowe oznaczanie markerów chemotaksonomicznych, zawartych w roślinach. Chromatogram typu „fingerprint” wyraża skład danej próbki przy pomocy charakterystycznego rozłożenia komponentów w chromatogramie analitycznym.

Metabolomika to dziedzina nauki zajmująca się badaniem zestawu wszystkich metabolitów obecnych w organizmie, tkance czy komórce - metabolomu. Jest zaliczana obok genomiki, transkryptomiki i proteomiki do biologii systemowej, która zajmuje się badaniem złożonych oddziaływań występujących w systemach biologicznych. Metabolomika zajmuje się niskocząsteczkowymi metabolitami pochodzącymi z próbek biologicznych, np. metabolicznymi półproduktami, hormonami oraz innymi metabolitami wtórnymi [104, 105]. Szczególnie od początku lat 80-tych XX wieku technika chromatografii gazowej sprzężonej ze spektrometrią masową (GC-MS) została

58