2251772465

J

obem wymagała minimum w okresie 13 tygodni 4296 go-in pracy. Obecnie, stosując prefabrykaty, praca ta wyko-ywana jest w ciągu około 2030 godzin w okresie 7 tygodni. Przeszkolenie ludności rybackiej. Zaryglowanie i częścio-e osuszenie Zuiderzee przyniosło ludności rybackiej romne przeobrażenia, zmuszając ją do przestawienia siej a połowy ryb słodkowodnych. Zmniejszenie powierzchni za-oki z 350 000 ha do 140 000 ha zmusi wielu rybaków do :iany zawodu.

Rząd Jej Królewskiej Mości pomyślał i o tym: ustawowo pewniono starszym rybakom emeryturę na odpowiednim ozicmie. Dla młodszych zapewniono przeszkolenie i możność trudnienia w nowym zawodzie. Celem ułatwienia wyboru owego zawodu przeprowadza się badania psychotechniczne, a naukę, praktykę i przeszkolenie udziela się szerokiej mocy finansowej, technicznej i osobistej. Państwo roz-udowuje przemysł, który zatrudnia przeszkolonych i dzie-i dawnych rybaków. Ci, którzy chcą zdobyć jakiś samodzielny zawód lub przestawić się na rybołówstwo dale-omorskie, mają do dyspozycji specjalne kredyty. Ogromne race przy urządzaniu polderów umożliwiają zatrudnienie udności w instytucjach państwowych ł przedsiębiorstwacb rywatnych.

aryglowanic Zuiderzee i ... węgorze

Węgorze rodzą się na głębokości 5000 m w morzu Sargas-kim (między Ameryką Północną i Południową). Przez dwa pół roku młode płyną Golfstrdmem do brzegów Europy, osiągają długość 7 cm i przechodzą metamorfozę. Szukając słodkiej wody dostają się między innymi do Wattenmeer. Każdego roku w marcu miliony młodych węgorzy przepływa przez śluzy tamy ryglującej Zuiderzee.

W zatoce przebywają do 7—10 roku życia, to jest do mo-entu osiągnięcia dojrzałości, stanowiąc dla tego, z natury begiego kraju, wielkie bogactwo. Te z węgorzy, które nie istaną przez rybaków wyłowione, wracają do morza argasskiego na tarło i tam kończą swój żywot podróżniczy.

Znaczenie gospodarcze całego przedsięwzięcia

Jak już wspomniałem tama ryglująca ma ogromne znanie w walce z zasoleniem gleby. Budowa tej tamy dała brzymi zbiornik zaopatrujący kraj w wodę słodką i zał>ez-ieczyła przed powodziami morskimi, skrócił? kolosalnie

linię brzegową, stworzyła doskonałe połączenie Holandi zachodniej z półnccną i lepsze warunki odwodnienia przyległych obszarów przez możność dowolnej regulacji poziomu wód rzeki IJsselsee.

Budowa polderów daje Holandii tak pożądane wyrównanie strat areału gruntów uprawnych, strat, które wynoszą 3000 ha rocznie na skutek rozbudowy miast, lotnisk, dróg itp.

Tylko niewielu synów chłopskich może sobie stworzyć egzystencję w starym kraju. Przez oddanie im do dyspozycji nowych terenów na polderach — uzyskuje się możność zapobieżenia zbytniemu rozdrobnieniu gospodarstw chłopskich. W nowym kraju przeciętnie 2000—3000 osób otrzymuje możneść stałej egzystencji. Nowe metody pracy, nowe maszyny i urządzenia, wypróbowane na polderach, rozprzestrzeniają się w kraju starym. Również i zagranica korzysta z doświadczeń robionych na tak szeroką skalę.

Badania archeologiczne

Badania archeologiczne umożliwiły odtworzenie losów tego kraju na przestrzeni wielu tysiącleci. Po okresie lodowcowym znaleziono szczątki zwierząt przedhistorycznych, z okresu sprzed około 10 000 lat znaleziono ślady pierwszych ludzi, potem wykopaliska z epoki kamiennej i brązowej na 1500—500 lat przed Chrystusem.

Rzymscy pisarze wspominają o wielkim, słodkim morzu (Flevosee), o którym wiemy, że w średniowieczu coraz bardziej się rozszerzało, by w końcu połączyć się z Morzem Północnym. Wiele małych osiedli na tym terenie padło ofiarą zalewów w XII i XIII wieku. Później Morze Północne zalało pozostałe tereny. W »ten sposób w XIV w. ustalił się zarys Zuiderzee, który dotrwał do roku 1932.

Komunikacja okrętowa na tym wewnętrznym morzu miała ogromne znaczenie, czego dowodzą dobrze zachowane wraki 200 okrętów, znalezione na osuszonych terenach. Wraki te są niezwykle interesujące dla studium historii budowy okrętów.

Ciekawsze znaleziska są zebrane w starym kościółku i wokół niego na dawnej wyspie Schokland, stanowiącej obecnie lekkie wzniesienie na terenie Nordstpolderu. Wyspa ta była zamieszkała przez chłopów i rybaków, ale w roku 1859 wobec groźby zalewu została ewakuowana. Stary kościółek zamieniony na muzeum, otoczony wysokimi drzewami, i wznosząca się nad poiderem dawna ściana brzegu są pomnikiem burzliwej historii tej wyspy.

Malownicza dolina rzeki Prądnik, wśród wapiennych skal z epoki jurajskiej. Skala wapienna zwana Maczugą Herkulesa na tle średniowiecznego zamku w Pieskowej Skale

	A^M#
•

La pittoresąue vallee de la rivióre Prądnik entouree de rochers de craie de l’epoque du jura. Le rocher de craie nommć — la Massue d’Hercule — et le chfiteau du moyen age, Pieskowa Skała

The picturescjue valley of the river Prądnik between chalk cliffs of the Jura epoch. A chalk clif called ..Hercules Mace” and the middle — age castle of Pieskowa Skała

318