2251774275

172 KRONIKA

z bibljotek nauczycielskich czerpano tylko taki materjał i w takiej ilości, jak wymaga tego cel i charakter centralnej bibljoteki, nie trzymając się zasady, że w szkołach mają pozostać tylko rzeczy nadające się do bibljoteki podręcznej. Centralna bibljoteka, kierując się tylko własną potrzebą, mogłaby wtedy zdobyć te same zasoby jakie obecnie zatrzymała, pozbyłaby się kłopotu z dubletami, a bibljoteki nauczycielskie poszczególnych zakładów nie zostałyby narażone na tak daleko posunięte zubożenie, które nota bene tylko w pewnej części przyczyniło się do wzbogacenia się tej nowej bibljoteki.

O ile więc sam sposób utworzenia Centralnej Bibljoteki Naucz. O. S. K. nasuwa wyżej przytoczone zastrzeżenia, o tyle jednak dalsza jej rozbudowa, urządzenie i prowadzenie opiera się na poważnych argumentach: specjalna dotacja, osobny bibljotekarz, racjonalna polityka nabytków, dokładna ewidencja zasobów, wygodna pracownia. Ale i w samym rozwoju Centralnej Bibljoteki daje się zauważyć pewne załamanie, spowodowane brakiem jednolitości zapatrywań miarodajnych czynników na jej charakter. Początkowo miała to być bibljoteka naukowa uniwersalna, dająca nauczycielom możność wszechstronnego rozszerzania i pogłębiania swej wiedzy fachowej, późnie] jednak zmieniono jej kierunek nadając jej charakter bibljoteki pedagogicznej. Ta jednostronność okazała się szkodliwą, co objawia się w zmniejszeniu się korzystania z zasobów bibljotecznych, nie kompletowanych nowemi nabytkami z różnych dziedzin piśmiennictwa, lecz jedynie z zakresu pedagogiki, metodyki i dydaktyki. Kierownictwo Bibljoteki czyni od dawna starania o umożliwienie nabywania wydawnictw naukowych, potrzebnych nauczycielom przy wykonywaniu zawodu i do dalszego kształcenia się. W ten sposób chce przeciwdziałać tendencji do tworzenia na nowo w gimnazjach bibljotek nauczycielsko-naukowych.

Obecnie obowiązujący Statut, zatwierdzony rozporządzeniem Ministerstwa W. R. i O. P. z dnia 9 marca 1926 r. Nr. O. Prez. 953/26, nadaje Centralnej Bibljotece autonomję, która według §6 «polega na tern, że kierownik jej: 1) reprezentuje . ją na zewnątrz, 2) w sprawach bibljotecznych porozumiewa się z innemi bibljotekami bezpośrednio, 3) zarządza nią i jest odpowiedzialny za wszystkie działy jej administracji wobec kuratora oraz jego władz przełożonych, 4) do jego decyzji należy sposób nabywania uchwalonych przez Radę bibljoteczną książek z tern zastrzeżeniem, że obowiązany jest starać się o najtańsze źródła zakupna». Z innych §§ należy przytoczyć: «§ 7. Zadaniem Centralnej Bibljoteki jest: 1) ułatwić nauczycielstwu dalsze kształcenie się w dziedzinie przedewszystkiem pedagogiczno-dydaktycznej, nadto naukowej, a to przez gromadzenie, przechowywanie, katalogowanie i udostępnianie książek i czasopism, 2) utrzymywać w ewidencji bibljografję krajowej 1 zagranicznej literatury pedagogiczno-dydaktycznej, 3) utrzymywać ścisłą łączność z innemi bibljotekami, a to celem wzajemnych ułatwień naukowych, wzajemnego wypożyczania książek, 4) zaspokajać potrzeby nietylko miejscowego nauczycielstwa, lecz także wypożyczać