606616981

•;?2 KRONIKA

z bibljotek nauczycielskich czerpano tylko taki materjał i w takiej ilości, jak wymaga tego cel i charakter centralnej bibljoteki, nie trzymając się zasady, że w szkołach mają pozostać tylko rzeczy nadające się do bibljoteki podręcznej. Centralna bibljoteka, kierując się tylko własną potrzebą, mogłaby wtedy zdobyć te same zasoby jakie obecnie zatrzymała, pozbyłaby się kłopotu z dubletami, a bibljoteki nauczycielskie poszczególnych zakładów nie zostałyby narażone na tak daleko posunięte zubożenie, które nota bene tylko w pewnej części przyczyniło się do wzbogacenia się tej nowej bibljoteki.

O ile więc sam sposób utworzenia Centralnej Bibljoteki Naucz. O. S. K. nasuwa wyżej przytoczone zastrzeżenia, o tyle jednak dalsza jej rozbudowa, urządzenie i prowadzenie opiera się na poważnych argumentach: specjalna dotacja, osobny bibljotekarz, racjonalna polityka nabytków, dokładna ewidencja zasobów, wygodna pracownia. Ale i w samym rozwoju Centralnej Bibljoteki daje się zauważyć pewne załamanie, spowodowane brakiem jednolitości zapatrywań miarodajnych czynników na jej charakter. Początkowo miała to być bibljoteka naukowa un iwersalna, dająca nauczycielom możność wszechstronnego rozszerzania i pogłębiania swej wiedzy fachowej, później jednak zmieniono jej kierunek nadając jej charakter bibljoteki pedagogicznej. Ta jednostronność okazała się szkodliwą, co objawia się w zmniejszeniu się korzystania z zasobów bibljotecznych, nie kompletowanych nowemi nabytkami z różnych dziedzin piśmiennictwa, lecz jedynie z zakresu pedagogiki, metodyki i dydaktyki. Kierownictwo Bibljoteki czyni od dawna starania o umożliwienie nabywania wydawnictw naukowych, potrzebnych nauczycielom przy wykonywaniu zawodu i do dalszego kształcenia się. W ten sposób chce przeciwdziałać tendencji do tworzenia na nowo w gimnazjach bibljotek nauczycielsko-naukowych.

Obecnie obowiązujący Statut, zatwierdzony rozporządzeniem Ministerstwa W. R. i O. P. z dnia 9 marca 1926 r. Nr. O. Prez. 953/26, nadaje Centralnej Bibljotece autonomję, która według §6 «polega na tern, że kierownik jej: 1) reprezentuje ją na zewnątrz, 2) w sprawach bibljotecznych porozumiewa się z innemi bibljotekami bezpośrednio, 3) zarządza nią i jest odpowiedzialny za wszystkie działy jej administracji wobec kuratora oraz jego władz przełożonych, 4) do jego decyzji należy sposób nabywania uchwalonych przez Radę bibljoteczną książek z tern zastrzeżeniem, że obowiązany jest starać się o najtańsze źródła zakupna». Z innych §§ należy przytoczyć: «§ 7. Zadaniem Centralnej Bibljoteki jest: 1) ułatwić nauczycielstwu dalsze kształcenie się w dziedzinie przedewszystkiem pedagogiczno-dydaktycznej, nadto naukowej, a to przez gromadzenie, przechowywanie, katalogowanie i udostępnianie książek i czasopism, 2) utrzymywać w ewidencji bibljografję krajowej 1 zagranicznej literatury pedagogiczno-dydaktycznej, 3) utrzymywać ścisłą łączność z innemi bibljotekami, a to celem wzajemnych ułatwień naukowych, wzajemnego wypożyczania książek, 4) zaspokajać potrzeby nietylko miejscowego nauczycielstwa, lecz także wypożyczać