Do oszustw księgowych stosowanych w konsolidacji sprawozdań finansowych zalicza się:
a. Celowe zniekształcanie struktury grupy kapitałowej.
b. Odmienne zasady wyceny oraz prezentacji aktywów i pasywów.
c. Celowe stosowanie innej metody konsolidacji.
d. Unikanie pełnych wyłączeń transakcji dokonanych między jednostkami powiązanymi.
e. Celowe dokonanie korekt podwyższających wynik finansowy grupy.
Oszustwa i nadużycia najczęściej pojawiają się w rozbudowanych strukturach jednostek powiązanych. Im większa jest liczba spółek wchodzących w skład danej grupy, tym łatwiej jest zastosować różne manipulacje księgowe i trudniej jest je wykryć.
Zakończenie
Działalność polegająca na stosowaniu rachunkowości kreatywnej podważa zaufanie do księgowych, audytorów, mimo że odpowiedzialność za te czyny w pierwszej kolejności spoczywa na podmiotach, które mają w tym interes. Krąg wtajemniczonych w proceder może obejmować zarząd przedsiębiorstwa, doradców zewnętrznych, firmy konsultingowe, audytorów, radę nadzorczą i właścicieli. W artykule podjęto następujące zagadnienia:
1. Wykorzystanie zarządzania przedsiębiorstwem przez kadrę zarządzającą do realizacji własnych celów.
2. Relacje między polityką bilansową, rachunkowością kreatywną i rachunkowością agresywną.
3. Przesłanki popełnienia oszustwa i nadużycia gospodarczego przez zarządzających.
4. Techniki oszustw księgowych.
5. Ujęcie księgowe oszustw i nadużyć gospodarczych w Polsce.
Literatura
1. Albrecht S., Howe K., Rommey M., Deterring Fraud: The Intemal Auditor’s Perspec-tive, The Institute of Intemal Auditors Research Foundation, Altamonte Springs 1983.
2. Cressey D. R., Other People’s Money, Patterson Smith, Montclair, New York 1973.
3. Górski I., Creative accouting czyli „upiększanie sprawozdań finansowych”, Ekspert 1998, nr 1.
4. Grzegorczyk W. za Mączyńska E., Kreatywna księgowość nie zawsze oznacza oszustwo, „Rzeczpospolita”, 25.11.2002, publikacja internetowa.
5. Hollinger R. C., Clark J. P., Theft by employees, Lexington Books, Lexington 1983.
6. Jameson M., A practical Guide to Creative accounting, Kogan Page, Londyn 1988.