2455029603

ludziom, niezależnie od innych korzyści, jakie daje im przebywanie w gromadzie”¹⁹. Niemożność nawiązania kontaktu z innymi ludźmi powoduje trwały dyskomfort psychiczny.

Czwartą płaszczyzną jest wpływ grupy na myślenie i zachowanie jej członków -„Ludzie pozostający w grupie oddziałują na siebie w zakresie postrzegania świata i reakcji na otoczenie tworząc w ten sposób nową jakość, różną w stosunku do indywidualnych sposobów myślenia i działania”²⁰. Zjawisko facylitacji społecznej występuje podczas efektu wspólnie podjętego działania. Wspólne wykonywanie jakiejś czynności przez wszystkich uczestników grupy znamiennie wpływa na treść ich myślenia i zachowania. Praca zespołowa daje często znacznie lepsze efekty niż bardzo dobrze koordynowana praca indywidualna. Przejawem facylitacji jest także efekt audytorium, inaczej ujmując efekt widowni. Może to być ogół słuchaczy jakiegoś wykładu, odczytu, przemówienia, itp., którzy obserwują wykładającego. Innym przypadkiem efektu działania razem jest tzw. myślenie grupowe, tzw. groupthink. Owo myślenie występuje wówczas, gdy grupa charakteryzuje się wysoką spójnością i w dodatku poddawana jest silnej presji uzyskania konsensusu. Myślenie grupowe może przynieść pożyteczne efekty, ale także niekiedy doprowadzić do gry argumentów, w następstwie czego doprowadzić to może do poważniejszych szkód.

4. Interakcje, czyli wzajemne oddziaływania

Interakcja obejmuje wzajemne sygnalizowanie sobie oraz odczytywanie określonych gestów, symboli kulturowych jak na przykład język, mimika twarzy. Wszystko to ma ważne znaczenie dla innych, aby móc koordynować swoje działania. Bez interakcji trudno byłoby nawiązać kontakt z innym ludźmi. „Interakcja jest najbardziej podstawowym procesem społecznym utrzymującym istnienie społeczeństwa, kultury i naszej własnej pomyślności”²¹. Przebiega w ramach struktur społecznych, w których ogromne znaczenie mają grane przez ludzi role. Ludzie kierują emisją swoich gestów oraz aktywnie odczytują gesty innych, tym samym poznając budowane przez innych role. Już nawet Szekspir napisał kiedyś, że: „Cały świat jest sceną, a wszyscy ludzie jedynie aktorami: każdy ma swoje wejście i wyjście, a w przeznaczonym dla siebie czasie gra wiele ról.”

Zdaniem Barbary Szackiej „interakcję społeczną możemy ogólnie określić jako proces wzajemnego oddziaływania co najmniej dwóch osobników ludzkich.²²” Miała ona na myśli wzajemne oddziaływanie w sytuacji bezpośredniego kontaktu. Tezę tę potwierdza także

¹⁹    Białyszewski, A. Dobieszewski, J. Janicki, Socjologia, Warszawa 2003. s. 87-88.

²⁰    Tamże, s. 88.

²¹    J.H. Turner, Socjologia; koncepcje i ich zastosowanie, Poznań 1998, s. 68.

²²    B. Szacka, Wprowadzenie do socjologii, Warszawa 2003, s. 122.