2711906942

nawiązującymi do charakterystycznych zajęć regionu lub do scen mitologicznych. Kartusze zwieńczały herby poszczególnych księstw. Z XIX wieku pochodzą mapy administracyjne i gospodarcze, a z przełomu stuleci XIX i XX mapy topograficzne wydane w skali 1:25000. Na wielu z nich naniesiono, będące efektem nasilonych działań germanizacyjnych, nowe, zniemczone nazwy miejscowości. Mapy nowych granic państwowych z 1921 r. są szczególnie cenne dla badaczy okresu plebiscytowego i powstań śląskich. Tu pomocne są również druki ulotne gromadzone przez bibliotekę.

Zbiory graficzne tworzą miedzioryty, akwaforty, staloryty i litografie powstałe w warsztatach mistrzów niderlandzkich, francuskich, włoskich, polskich i niemieckich. Najstarsze z nich a jednocześnie najcenniejsze, wykonane techniką miedziorytu w warsztacie Hendrika Goltziusa w 1590 r.,    Metamorfozy

Owidiusza. Miedzioryty Aegidiusa Sadelera, wydane w 1606 r. w Pradze, przybliżają zabytki architektury Imperium Romanum. Z XVIII i XIX wieku pochodzą licznie zgromadzone grafiki reprodukcyjne, wyrytowane według popularnych obrazów znanych malarzy europejskich.

Wśród grafik wyróżniają się widoki miast śląskich. Najstarszy, z 1493 r. ukazuje Nysę. Zamieszczony został w Weltchronik, dziele lekarza, humanisty i historyka - Hartmanna Schedla. Realistyczna, drzeworytowa, kolorowa panorama Nysy stanowi prawdziwą ozdobę zbiorów. Z 1617 r. pochodzą piękne, kolorowane miedziorytowe panoramy Nysy i Legnicy, zamieszczone w Cwitates Orbis Terra-rum Georga Brauna i Fransa Hogenberga. Również panoramy powstałe w XVIII stuleciu można podziwiać w kolekcji grafiki zabytkowej. Są to widoki miast oraz przedstawienia klasztorów pochodzące ze Scenographia Urbium Silesiae. Ich autorem był podróżnik, rysownik i rytownik Friedrich Bernhard Werner, twórca między innymi 1500 widoków Śląska.

Szczególnie licznie, w technice stalorytu, reprezentowane są prace Theodora Blatterbauera, śląskiego malarza, rysownika, ilustratora oraz nauczyciela rysunku w Akademii w Legnicy. Jego widoki i pejzaże ozdabiały też bardzo popularne, wydane w oficynie Carla Flemminga, trzytomowe dzieło Schlesien. Eine Schil-derung des Schlesierlandes, autorstwa Franza Schrollera. Jako zdolny artysta, na zlecenie wydawnictwa Alexandra Dunckera, Blatterbauer przygotował też pewną ilość widoków pałaców śląskich. W drugiej połowie XIX wieku Alexander Dunc-ker wydał w Berlinie dzieło Die Landlichen Wohnsitze, Schlósser und Residenzen der Ritterschaftlichen Grundbesitzer in der Preussischen Monarchie. Zamieścił w nim 960 rezydencji, pałaców i zamków leżących na terenach ówczesnych prowincji Królestwa Pruskiego. Wśród nich pokazano 227 śląskich zamków i pałaców, wykonanych w technice litografii kolorowanej. Obecnie w zbiorach biblioteki znajduje się 185 takich litografii. Widniejące na nich rezydencje ukazano na tle założeń parkowych, które ożywiają modnie ubrani spacerujący właściciele i ich goście, czasami także krzątająca się służba. Jednym słowem idylliczny obraz życia w dawnych rezydencjach śląskich.

53