2906542281

- 37 -

końca w programio łub szczególnie trudna do wykrycia blokada - doadlock.tj. błąd synchronlzacJi oddzinlnio poprawnych procosów wyrajający się w ozokaniu wszystkich procosów na spolnionio warunku, który ni o możo byó społniony).

Systemy staloprograinowo z założonia nio zawierają programów błędnych. Dlędy, któro mimo wszystko pozostają (tostowanio nio możo dać gwaranoji, jo wszystlcio biedy \/ykryto) , traktowano są nu równi z błędami w implomontaoji systemu oporacyjnogo i można Jo przyrównać do wad konstrukcyJ-nych sprzętu. Wykrycie i*uaunięcio takich błędów ułatwić moje czytelna dolcumontacJu oprogramowania - najlepsza, gdy cało oprogramowanie wyrażono jost w języku programowania wysokiego poziomu. Nio mu to Jednak bozpo.4rodniego wpływu na konstrukcję maszyny wirtualnoj obliczonia ani na symulator toj maszyny tzn. na system oporaoyjny.

Clmraktorys tyczny dla sys tomów zuiionnoprogramowych brak zaufania w stosunku do użytkowniku-progriun Isty, w kajdym dobrze skonstruowanym systomio rozciągać się powinion na operatorów systomu. System musi umioć wykrywać oraz ignorować kajdą błędną akcję podjętą przoz operatorów przy użyciu legalnych środków, tzn. boz ujycia młotka ozy kolby do lutowaniu.

Specjalizacja systemu, której konsekwencjo, Jak pokazaliśmy, rozciągają się zarówno nu sprzętowo Jak 1 programowo olonienty sys tomu, prowadzić powinna do sytuacji, w których dany sy3toin Jost riobrzo dostosowany do potrzeb określonego użytkownika, tj. obiektu wspó.ldzi ała Jącogo.

Zasady toj nio da się odnieść do systemów uniwersalnych. Jeśli chce się być Jednakowo dobrym <11 a wszystkich, to w praktyce często Jost się jednakowo złym dla kajdogo. Hozwiązania uniwersalno prowadzą częstokroć, Jak to ma miojsco np. w systomach zrealizowanych na maszynach IBM 360/

/370 do sytuacji, w której poprawę Jakości usług np. skrócenie czasu reakcji systemu - czasu obrotu zadania, uzyskać można Jodynie przoz niewspółmiernie z ©fektaini dujo naiełady finansowo na rozbudowę zestawu sprzętowogo np. powiększanie pojemności pamięci operacyjnych oraz pomocni czyclu U ton sposób system o najszerszej specjalizacji staje się systemom o spoćJalizacji najwęjszoj, l-doalnlo realizując politykę producenta sprzętu, który chco sprzedawać tego sprzętu jak najwięcoj.

Oczywiście sytuacja taka prowadzi do postawienia na głowie wszelkich prób racjonalnogo podejścia do projektowania oprogramowania. Widać bowiem wyraźnio, jo ira mniej optymalnie zaimplomontujo się maszynę wirtualną, im więooj miojsca i czasu pochłaniają wchodząco w skład symulatora inu-szyny wirtualnoj (systemu oporacyjnogo) programy, tyin lopioj (dla producenta sprzętu!).

5. Wytwarzanie systemów operacyjnych dla problemowo zorientowanych systomOw minikomputerowych

Jośli pownjnio potraktujomy dąjonio do minimalizacji kosztów realizacji systemu Jako całości, musimy preferować takio rozwiązania, w których suma kosztów sprzętu i oprogramowania Jost minima l na.

Warto w tym miejscu zwrócić uwagę na fakt, jo koszt oprogramowania obojinujo zarówno Jogo zaprojektowanie, implomontacJę na konkrotnym systemie sprzętowymi Jak i późniejszą oksploutaoJę, w tiakcie któroJ nio rzadko zachodzi potrzeba wprowadzania zmiun do oprogramowani a. Koszt ten ponadto powinlon być rozpatrywany w kontekście przowidywanych efektów zastosowunia pełnogo systemu, u dokładniej - rozpatrzonia strat wynikających z opóźnienia przokaziuiia systomu do ujytkowoj eksploatacji. Mojo się okazać, jo drojszy systom, uzyskany wcześniej, Jost w cfokcic hax'dziej opłaca Jny nlj tańszy, uzyskany później. Oczywiście koszty i czas uzyskemia oprogr/imowaniu syfi łomu 1-imczoj będą się kształtować w spoćJalistycznym przedsiębiorstwie dysponującym dobrzo przygotowa-ną kadrą profesjonalnych proJoktujitów i programistów oraz narzędziami sprzętowo-progrxuiiovymj , a inaczej, gdy potencjalny użytkownik systemu sam podejmio próbę jogo zbudowania.

Mając na uwudzo obniżkę kosztów oprogramowania rozważmy dwio drogi wiodąco do celu: standaryzację i automatyzację wytwarzania.

Stondnryzucjtt prowadząca do uzyskiwania rozwiązań typowych, które mogą być powiolano w v;iol-kioj liczbie ogzomplarzy, pozwala znuiiojszyó koszt, nawot bardzo wysoki, wyprodukowania wzorcowego cgzomplurzH, rozkładając go na wszystkio sprzodano kopio; koszt powiolonia można px'aktycznio pominąć. Itozwlązanio takio jest wystarczająco dobro dla typowych zastosowań, a praktycznie stosu-