2906543792

82

cząstkowe w wysokości 4,7 zł/ha dla produktów runa leśnego i 14,6 zł/ha dla zwierzyny.

W zakresie świadczonych przez las usług rekreacyjno-turystycznych jedynie finansowo uchwytnym dochodem były kwoty zwracane nadleśnictwom z funduszu leśnego za budowę śródleśnych pól biwakowych. Wielkość ta w naszym przypadku kształtowała się na poziomie 12 zł/ha rocznie (w latach 1979-1980).

Łączny dochód z hektara powierzchni leśnej w okolicach Wigier wyniósł zatem pod koniec lat siedemdziesiątych 331,8 zł, z czego 87% pochodziło z eksploatacji drzewostanów. Mimo że wielkości wyrażane wartościowo mogą znacznie różnić się w poszczególnych latach, ogólną prawidłowością jest niska dochodowość produkcji leśnej, w której nadal rolę podstawową odgrywa pozyskiwanie surowca drzewnego.

We wszelkich analizach ekonomiczno-leśnych istotnym zagadnieniem jest określenie wartości majątku leśnego, na który składa się wartość gruntu, drzewostanów i środków trwałych.

Wartość gruntu leśnego jako części majątku leśnictwa nikt dotąd w Polsce nie wyliczał, operować można zatem jedynie wartościami umownymi, obliczanymi w zależności od typu siedliskowego lasu, według ustalonych arbitralnie stawek wnoszonych jako opłaty przy przejmowaniu gruntów na cele nieleśne (Rozporządzenie ... 1977). Należy podkreślić, że opłata ta dotyczy tylko gruntów leśnych, bez drzewostanów, których wartość szacuje się oddzielnie innymi metodami. Zastosowanie powyższych przepisów do wyliczenia hipotetycznej średniej „cenności” gruntu leśnego w otoczeniu jeziora dało bardzo wysoką kwotę, przekraczającą 4 min zł za hektar.

Szacowanie wartości rosnących drzewostanów jest bardzo skomplikowane, co wynika z niezwykle długiego okresu zwrotu zainwestowanego kapitału. Obowiązujące w Polsce metody kosztów reprodukcji, wartości spodziewanej i wartości rębnej charakteryzują się wyeliminowaniem rachunku procentowego, który nie jest u nas wykorzystywany jako kategoria ekonomiczna (szerzej o tym np. Jarosz, Klocek, Płotkowski 1972; Marszałek, Podgórski 1978). Skomplikowana budowa wskaźników, wymagająca uzyskania wielu danych szczegółowych (wskaźniki zadrzewienia i bonitacji, klasy wieku, koszty odnowienia, pielęgnacji i inne) oraz wspomniany brak dyskonta uniemożliwia ich stosowanie przy wycenie większych terenów leśnych i dlatego dla oszacowania wartości badanych drzewostanów posłużono się wskaźnikową ceną 1 m³ grubizny drzewa na pniu, która w 1978 r. wynosiła w lasach państwowych 770 zł (Rocznik statystyczny leśnictwa ... 1981). Wyliczona w ten sposób średnia wartość drzewostanów rosnących na omawianym terenie wynosi 190,2 tys. zł/ha powierzchni leśnej, przy średniej dla lasów państwowych Polski 111,5 tys. zł/ha.

Wartość środków trwałych netto wynosi przeciętnie 1385 zł/ha powierzchni leśnej i jest bardzo niska w porównaniu do średniej krajowej, która w 1980 r. wynosiła 2197 zł/ha (Rocznik statystyczny leśnictwa ... 1981).