2705149609

DYSKUSJA I WNIOSKI

Na podstawie uzyskanych wyników można stwierdzić, że badaną grupę wcześniaków RK-Z w pierwszym miesiącu życia charakteryzuje nieznaczna kwasica oddechowa, stopniowo ustępująca pod koniec obserwowanego okresu. Obserwowano wprawdzie w szeregu przypadków kwasicę ze znacznym niedoborem zasad, nie wymagała ona jednak interwencji terapeutycznej, bo wyrównywała się samoistnie, co stwierdzano w kontrolnych badaniach.

Dane nasze niezupełnie pokrywają się z wartościami uzyskanymi przez innych autorów, posługujących się tą samą metodą oznaczeń (3, 8, 12, 13). Porównawcze zestawienie wyników ujęto w tabeli III.

Tabela III

Średnie wartości (x ± 1 s) najważniejszych parametrów równowagi kwasowo-zasadowej u „zdrowych” wcześniaków w pierwszym tygodniu życia. Dane wg. różnych autorów

Mean values (x ± 1 s) of the most important acid-base balance parametres in „healthy” premature infants in the first week of life. Dane from various authors

Autorzy Kildeberg Konik* Chajmin Walczak (poz. piśm.)    (9)    (12,13)    (3) ** i wsp.

x    7,37    7,33    7,310    7,364

pn
	s	—	0,040	0,022	0,055
nCOo	X	37,7	40,9	42,6	41,4
	s	9,7	7,7	2.7	7,7
Nadmiar	X	—2,6	-4.1	5,0	-0,7
zasad	s	2,8	2,5	U	4,1
ilość
oznaczeń		68	20	100	62

* Dane odnoszą się do siódmej doby ** Średnią dla całego okresu obliczono z 15 średnich podanych przez autora.

Należałoby rozpatrzeć czy jedną z przyczyn różnic w wartościach pH i nadmiaru zasad, nie jest też pewna rozbieżność w klinicznej ocenie dzieci przedwcześnie urodzonych, dobranych do badań jako „zdrowe”. I tak Kildeberg (9) z pośród 102 przebadanych dzieci przedwcześnie urodzonych, wyłonił grupę 36 „zdrowych”, dc których należały jednak i te, które wykazywały przejściowe zaburzenia adaptacyjne, jak krótkie okresy sinicy. Chajman i Kapranowa (3, 8) nie podają czym były karmione badane przez nich wcześniaki, ani jaką ilość białka otrzymywały dobowo. Wpływ sposobu odżywiania (pokarm kobiećy — mleko krowie) na RK--Z noworodków jest rzeczą znaną (5, 10, 12, 13). Kildeberg wyróżnia nawet późną kwasicę metaboliczną u zdrowych wcześniaków karmionych mlekiem krowim (10). Niejednolitość poglądów co do optymalnego zapotrzebowania białkowego u wcześniaków i stosowanie diet wysoko białkowych w niektórych ośrodkach, może również tłumaczyć różnice w wynikach badań RK-Z. Na przykład wg Davidsona i wsp. 4 g białka/kg, wg Frenzela i wsp. 5—6 g/kg, a wg Dancisa 4—6, a nawet 3 g białka na kg wagi ciała na dobę zaspakaja zapotrzebowanie białkowe wcześniaków przy karmieniu wyłącznie pokarmem kobiecym. W Polsce Kruko-wa przyjmuje normę podaży białka w szerokim zakresie 4—6 g/kg/dobę. Przestrzeganie w naszym oddziale karmienia pokarmem kobiecym i nie przekraczanie podaży białka (przy dodatku Humana i Similac) 4 g/kg, tłumaczy być może, uzyskane przez nas zbliżone do standardowych średnie wartości pH i nadmiaru zasad. Na uzyskane wyniki nie mogły natomiast wywierać wpływu środki alkalizujące, ponieważ w badanej grupie wcześniaków nie było w ogóle stosowane.

Ponieważ w wymienionym piśmiennictwie nie ma danych dotyczących wartości pC>2 i wy-sycenia Hb tlenem u wcześniaków, nie możemy wyników uzyskanych przez nas konfrontować z wynikami innych autorów. Według ogólnie przyjętych poglądów, wartości p0₂ należy właściwie oznaczać w krwi tętniczej. Na podstawie kilku przeprowadzonych przez nas analiz stwierdziliśmy jednak, że u wcześniaków różnice p0₂ między krwią tętniczą a kapilarną arterializowaną były niewielkie, rzędu kilku mmHb. Zrezygnowaliśmy zatem z niedogodnego nakłuwania tętnic i podajemy dane uzyskane z krwi kapilarnej, arteriałizowanej.

Przez cały czas obserwacji badana grupa wykazywała umiarkowaną hipoksemię, najbardziej nasiloną w pierwszej dobie życia. Średnie wartości pÓ₂ wynosiły około 60 mmHg, a średnic wysycenie tlenem Hb 88%. Na uwagę zasługują duże rozpiętości przedziału wartości fizjologicznych i współczynnika zmienności (v%), co być może jest odbiciem niesprawnych jeszcze mechanizmów samoregulacji w okresie przystosowania do samodzielnego życia.

Z naszych obserwacji wynika, że w przypadkach nawet dość znacznych odchyleń cd wartości standardowych w badaniach laboratoryjnych, jeśli nie odpowiadają im kliniczne objawy kwasicy i dziecko jesi w dobrym stanie ogólnym, należy obrać postawę wyczekującą. Wnikliwa ocena kliniczna i częsta kontrola laboratoryjna, pozwalają na śledzenie możliwości samoregulacji labilnego ustroju wcześniaka bez ryzyka zaniechania koniecznej interwencji farmakologicznej i równie niebezpiecznego przedawkowania środków aikalizujących.

Autorzy dziękują p. Alicji Ślusarek za pomoc przy wykonywaniu analiz gazometrycznych.

601

PRZEGLĄD LEKARSKI 1975 32 Nr 7