2949775653

48

H. Maruszczak, M. Wilgat

In the years 1976-1985 they constituted as much as 36% of the total solute yield, which on average amounted to 65 t km^-2y^-1 in the Vistula river basin in that period. Fifty years before, i.e. in the 30’s, the percentage of "synthetic" substances was many times lower; it most likely did not exceed 10% of the total solute yield which was estimated at about 35 t km^-2}'^-1.

4. A great increase in environment pollution, especially that of the atmo-sphere, in the last decade probably also contributed to the increase in the Chemical denudation of the lithosphere, because "acid rain" causes increased aggressiveness of waters percolating soils and their bedrocks. Estimated calculations allow us to suggest that in the 30’s the index of Chemical denudation in the Vistula river basin was 27-28 t km^-2y^-1. An analogous index calculated for the years 1976-1985 was 30 t km^{- 2}y^_1. It can, therefore, be suggested that it is now a measure of not completely natural, Chemical denudation of the lithosphere.

REFERENCES

Aurada K. D., 1982, Ionenabfluss und chemische Denudation (Regionale Differenzierung und Steuerungsmechanismen), Petermanns Geogr. Mitt. 126, 1, 23-36.

Chojnacki A., 1967, Wyniki badań składu chemicznego wód opadowych w Polsce (Results of inuestigations on Chemical composition of atmospheric precipitations in Poland), Pam. Puł.

24, 287-298; 29, 163-187.

Dojlido J. R., Woyciechowska J., 1985, Zmiany jakości wód powierzchniowych w Polsce w ciągu pół wieku (Alteration of surface water ąuality in Poland at the time of last half century), Gosp. Wodna 45, 1-2, 39-44.

Maruszczak H., 1986, Próba bilansu odpływu chemicznego z dorzecza Wisły (An attempt at balancing the solution yield from the Vistula river basin), II Zjazd Geografów Polskich, Streszcz. Referatów, Łódź, 115-118.

Maruszczak H., 1990, Denudacja chemiczna (Chemical denudation), [in:] Współczesne przemiany rzeźby Polski południowo wschodniej, Prace Geogr. IGiPZ PAN 153, 23-41.

Maruszczak H., Wilgat M., 1993, Struktura rzecznego odpływu roztworów jako wskaźnik przewodnich cech geosystemów zlewni nizinnych w dorzeczu Wisły (Structure of riuer solution yield as indicator of principle features of geosystems in lowland catchments of the Wisła riuer basin), [in:] Geoekosystem obszarów nizinnych, Ossolineum, 131-136.

Maruszczak H., Wilgat M., 1996, An attempt at balancing the solute yield from the Bug riuer catchment with a special consideration of anthropogenic components, Wyd. Międzynarod. Asoc. Region. Probl. Ekol., Uniw. Lwowski (in press).

Pondel H., Terelak H., 1981, Skład chemiczny wód drenarskich jako podstawa oceny strat składników mineralnych wymywanych do wód gruntowych (Chemical composition of drainage waters as a basis for eualuation of minerał element losses by leading out to the ground waters), Pam. Puł. 75, 149-167.

Pondel H., Terelak H., Sadurska K., 1978, Skład chemiczny wód w dorzeczu Bystrej, Wyżyna Lubelska (Chemical composition of waters in Bystra drainage basin, Upland of Lublin), Pam. Puł. 70, 7-22.

Stachy J., 1966, Rozmieszczenie odpływu średniego na obszarze Polski (Distribution of mean discharge in Poland area), Prace PIHM 88, 3-42.

Stachy J., Biernat B., Dobrzyńska J., 1977, Odpływ rzek polskich w latach 1951-1970 (Outflow from Polish riuers in the years 1951-1970), Gosp. Wodna 37, 3, 71-78.

Stangenberg M., 1958, Ogólny pogląd na skład chemiczny wód rzecznych Polski (A generał