T______ | |||
“i-- |
-i------- |
— |
---!-ci m |
z.. | |||
Lc | |||
L. |
Rys. 5. Próbki stosowane do prób skręcania
Próbki można wykonywać z głowami o przekroju kołowym, kwadratowym, n-kątnym. Mogą posiadać również nacięcia. Taki kształt głowy próbki powinien zapewniać osiowe ustawienie próbki (ze względu na wykluczenie innych składowych sił niż te, które są przypisane skręcaniu czystemu) i uniemożliwić obrót próbki wewnątrz uchwytów. Powyższym założeniom najlepiej odpowiadają próbki głowami o przekroju kwadratowym.
a) b) c)
Rys. 6. Sposoby zamocowania próbek podczas prób skręcania
Podczas badań niszczących wykonywanych na skręcarkach, złomy próbek są
pozbawione przewężenia (szyjki) i mogą przyjmować następujące postacie (rys.7.):
1. Złom poślizgowy - w przypadku skręcania próbek stalowych o niskiej zawartości węgla złom występuje w płaszczyźnie prostopadłej do osi próbki, gdyż wartości naprężeń stycznych tutaj przyjmują wartości maksymalne; widoczne są ślady poślizgów plastycznych - odpowiada to ścięciu materiału.
2. Złom kruchy - występuje w materiałach kruchych, np. żeliwie; złom przebiega wzdłuż linii śrubowej pochylonej do osi próbki pod kątem 45° - odpowiada to kierunkowi działania naprężeń normalnych, inicjujących rozrywanie.
3. Złom rozwarstwiony (drzazgowy) - jeśli złom taki ma pęknięcia równoległe do osi próbki to powodem mogą być nieciągłości materiałowe, wynikłe z obecności zawalcowanych wtrąceń.
6