3184152891

[13] IZOENZYMY A NOWOTWORY 539

chromatograficznych, elektroforetycznych, kinetycznych (K_m, optimum pH, K_; dla inhibitorów — ATP i cytrynianu, K_a dla aktywatora—AMP) i immunologicznych ekstraktów i oczyszczonych preparatów (129, 133, 134). Stwierdzono znaczny wzrost aktywności fosfofruktokinazy w wątrobiakach (132—134), spowodowany prawdopodobnie wzmożoną biosyntezą (133).

Zaobserwowano, że jedna z trzech form molekularnych fosfofruktokinazy wykrytych w wątrobiaku 3924 A, stanowiąca 20% całkowitej aktywności, różni się zarówno od enzymu wątrobowego i mięśniowego oraz nie występuje w wątrobie płodowej (134).

V.    Fosfataza fruktozo-l,6-dvvufosforanowa

Fosfataza fruktozo-1,6-dwufosforanowa (E.C. 3.1.3.11) z wątroby ssaków, wrażliwa na działanie hormonów (135) jest ważnym enzymem gluko-neogenezy. Aktywność fosfatazy fruktozo-l,6-dwufosforanowej wykryto również w mięśniu szkieletowym (136). Funkcja tego enzymu w mięśniu jest niejasna (137). Enzym mięśniowy różni się od wątrobowego składem aminokwasów (138, 139) i właściwościami immunologicznymi (140). Jest on hamowały allosterycznie przez AMP w niskim stężeniu (Kj = 1—2gm) w przeciwieństwie do fosfatazy fruktozo-l,6-dwufosforanowej z wątroby (Ki = 100—200(xm) (136, 141, 142).

W wolno rosnących wątrobiakach Morrisa 7316 A i 5123 D stwierdzono wysoką aktywność fosfatazy fruktozo-l,6-dwufosforanowej mało wrażliwej na AMP, podobnie jak w wątrobie. Natomiast w szybko rosnących wątrobiakach Yoshida i mięśniu szkieletowym wykazano bardzo niską aktywność enzymu silnie hamowanego przez AMP. Pojawienie się fosfatazy fruktozo--1,6-dwufosforanowej typu mięśniowego wraz z zanikiem „funkcjonalnej” formy wątrobowej może być konsekwencją odróżnicowania wątrobiaków (142).

VI.    Fosforylaza glikogenowa

Sato i wsp. (143—146) stwierdzili na podstawie frakcjonowania izo-elektrycznego fosforylazy glikogenowej (E.C. 2.4.1.1), że w wolno rosnących wątrobiakach szczura obok typowej dla wątroby formy o punkcie izoelek-trycznym (pi) wynoszącym 5,9, pojawia się niewielka ilość formy o pi = 5,6. W szybko rosnących wątrobiakach forma o pi = 5,6 staje się dominująca. Wyniki te potwierdzono badając szereg wątrobiaków Morrisa i Yoshida z zastosowaniem elektroforezy w żelu poliakryloamidowym (147, 148). Istotna różnica pomiędzy znalezioną formą fosforylazy w wątrobiakach a występującą w mięśniu dotyczy pi (143—146, 148). Enzymy te są zbliżone jednak pod względem optimum pH (144—146), silnej aktywacji przez AMP i braku aktywacji przez S0₄^-z (143—148). (Tabela 6).